Silivri için pamuk eller cebe

[Vuslata Hasret]

TSK ERGENEKON SANIKLARI İÇİN AVUKAT YARDIM SANDIĞI OLUŞTURDU

TSK Hukuki Yardım Sandığı’na asker kişilerin yanında isteyen sivillerin de yardım etmesinin önünü açıldı. Medyaya açılacak davalardan kazanılacak tazminatlar da sandığa bırakıldı



HÜSEYİN ÖZAY ANKARA

Ergenekon Silahlı Terör Örgütü iddiasıyla başlatılan soruşturma kapsamında çok sayıda subayın gözaltına alınıp, tutuklanıp sanık durumuna düşmesinin ardından ‘gönüllülük’ esasına göre imza karşılığı subay ve astsubaylardan sanık askerlere yardım için para toplanmaya başlanmıştı. Ancak daha sonra Poyrazköy Cephaneliği, Kafes Eylem Planı, Amirallere Suiakast, Balyoz Darbe Planı ve son olarak Askeri Casusluk soruşturmalarında yüzlerce askerin sanık durumuna düşmesi üzerine TSK, asker sanıklara avukat desteği vermek için “TSK Hukuki Yardım Sandığı” kurdu.



DAHA ÖNCE DE PARA TOPLANMIŞTI

Ergenekon davası sanıkları, zaman zaman TSK’dan bekledikleri desteği alamadıkları için serzenişte bulunuyordu. İlker Başbuğ, Genelkurmay Başkanlığı döneminde sanık konumdaki askerlere yardım etmek için subay ve astsubaylardan para toplatmış ve yardım için bir sandık kurulacağını açıklamıştı. Başbuğ’un başlattığı çalışma, Orgeneral Işı Koşaner dönemin de biraz daha çerçevesi genişletilerek, sanık askerlerin avukatlık ve mahkeme masraflarını karşılamak için “Türk Silahlı Kuvvetleri Hukuki Yardım Sandığı” adıyla faaliyete başladı.

TSK PERSONELİ DOĞAL ÜYE SAYILDI

TSK bünyasinde görev yapan subay, astsubay, uzman çavuş ve sivil memurların doğal üye olduğu TSK Hukuki Yardım Sandığı, üyelerinden düzenli aidat alacak. Hukuki Yardım Sandığı, sadece sanık konumundaki askerlerin mahkeme masrafları ve avukatlık dışında, TSK personelinin adının karıştığı skandallarla ilgili haber yapan gazete ve gazetecileri takip edip dava açma yetkisine de sahip kılındı.



20 MADDELİK YÖNERGE HAZIRLANDI

Türkiye’nin önde gelen holdingleri arasında yer alan Ordu Yardımlaşma Kurumu’nun (OYAK) da dolaylı sahibi olan TSK’nın, yeni kurduğu “Türkiye Silahlı Kuvvetleri Hukuki Yardım Sandığı”nın kuruluşu, birliklere bir yönerge ile duyuruldu. Toplam 20 maddeden oluşan yönergede, sandığın kuruluş amacı, yapısı ve kaynakları tek tek anlatıldı. Yönergede, sandığın kuruluş amacının, “Subay, astsubay, uzman jandarma, sivil memurların görevleri sebebiyle kişilik hak ve özgürlüklerine karşı yapılan ihlallere karşı dava açmak, avukatlık ücretini karşılamak” olduğu vurgulandı.



BİRLİKTLERE ‘PERSONELE ANLATIN’ EMRİ

Hukuki Yardım Sandığı’nın yönergesinin yayınlanmasının ardından Genelkurmay Başkanlığı sandığın kuruluşunu birliklere 27 Eylül 2010 tarihli bir emir ile duyurdu. “TSK Hukuki Yardım Sandığının Kurulması” konulu emirde, sandığının kuruluş amacı ve faaliyetlerinin personele anlatılması istendi. Genelkurmay’ın emri doğrultusunda, birlik komutanlıkları tarafından personele gönderilen emirlerde ise “TSK mensuplarının görevleri sebebi ile kişisel hak ve özgürlüklerine veya mensubu oldukları TSK’nın manevi şahsiyetine yapılan ihlallerde avukat temini, ücreti ve yargılama masrafları için maddi kaynağı ihtiyaç duyulmaktadır” denildi.



Başbuğ’un projesini Koşaner daha geliştirdi

Yasalar ve yönetmeliklere göre bütün kamu kurumlarında, personel işlediği suçtan şahsen sorumlu tutulup, bütün masraflarını kendisi karşılaması gerekiyor. Ancak Orgeneral İlker Başbuğ döneminde TSK için bir ayrıcalık planlanmış ve sandık biçiminde yarı resmi bir formül bulunmuştu. Başbuğ döneminde sadece avukatlık ve yargılama giderleri için kurulması planlanan sandık, Orgeneral Işık Koşaner’in döneminde daha da genişletildi ve TSK personeliyle ilgili haberler de bu kapsama alındı.



Siviller de yardım yapabilecek

Yönergenin 5. maddesine göre, sanık askerlere yardım için kurulan Hukuki Yardım Sandığı’na, sadece asker kişiler değil siviller de yardımda bulunabilecekler. Yönergede “Sandığa yardım yapabilmek için sandık üyesi olma şartı yoktur” denildi. Ordu mensupları dışında şirketlerden veya birliklerden yardım sağlanması halinde sandığın gelirleri kısa sürede milyonlarca liraya ulaşması sözkonusu olacak. TSK adına kurulan bir yardım sandığına sivillerden de yardım kabul edilebilecek olması dikkat çekici bulundu.

Medyaya dava yağmuru

TSK mensuplarından ılanacak muvafakatnameler doğrultusunda, TSK mensupları, kendilerini eleştiren gazeteci ve yazarlar hakkında da dava açabilecekler. Örneğin bir yazıdan, haberden, yorumdan dolayı Hukuki Yardım Sandığı, yüzlerce general, onbinlerce subay, astsubay veya uzmançavuş adına tazminat davası açabilecek. Davaların tüm giderleri sandık tarafından karşılanacağı için, davayı açanların da maddi bir sorumluluğu bulunmayacak. Kazanılacak tazminat gelirleri de sandığa kalacak.



Her ay 1 lira bağışta arzu edilir

Tüm askeri birliklere gönderilen “TSK Hukuki Yardım Sandığının Kurulması” konulu emirde, isteğe bağlı olmakla birlikte sandık üyesi olan ordu mensuplarının sandığa her ay 1 lira bağışta bulunmasının arzu edildiği vurgulandı. TSK’nın yaklaşık 180 bin subay ve astsubayı olduğu dikkate alınırsa, 1 liralık bağış ile ayda 180 bin, yılda ise 2 milyon liralık bir kaynak elde edilmesi söz konusu olacak.



Tazminatlar sandığa bıraktırıldı

TSK Hukuki Yardım Sandığı’nın nasıl işleyeceği ve ne tür yardımlarda bulunacağı da yönergede anlatıldı. Buna göre, sandıktan tüm TSK üyeleri yararlanabilecek. Bunun için, bir TSK mensubunun “muvafakatname” imzalaması gerekiyor. Hazırlanan muvafakatnamede, “TSK Hukuki Yardım Sandığı yönergesini okudum. …… tarafından yapılan ihlal nedeniyle avukat temini ve ücreti yardımından istifade etmek istiyorum. Sandıktan sağlanan avukat temini ve ücreti yardımı ile açacağım davalardan elde edeceği kazanımları hiçbir baskı altında kalmadan kendi hür irademle sandığa bırakmayı kabul ediyorum” ifadelerine yer verildi.