felsefe dersleri

[Aylin's]

Yedi Bilge ve Ozanlardan da kısaca söz eder misiniz?

Ahlaksal konulara değinen, özdeyişler, öğütler ve kurallar koyan Yunan Düşünürleri "7 Bilgeler" diye anılır.

Onlardan söz etmişken adlarını da analım; Atina'lı Solon, Lindos'lu Kleobulos; İsparat'lı Khilon,Milet'li Thales; Lesbos'lu Pittakos; Priene'li Pias; Khorinthos'lu Periandros.

Yedi Bilge'nin kalan sözlerinden bir iki örnek istersin eminim.

Atinalı Solon; " İşin sonunu düşün"

Khorinthoslu Periandros; "Öfkeni yen"

Lesboslu Pittakos; " Hiçbir şeyde aşırı olma"

Gördüğün gibi bunlar, doğru, akıllıca yaşamak için bir takım öğütler.


İlk filozoflar bütün varlıkların temelinde bulunanı bulmaya çalıştılar. Varolanların temel kaynağı neydi onlara göre?

Gelelim ilk sorulara! Onlar şeylerin birliğini arıyorlardı. Dünyayı meydana getiren “ana madde” nedir sorusunu sordular.

-Thales “Su” dedi.

Bu soruyu hafife almayın. Yanıtını da. Bu yeni bir düşünce tarzıydı. Bu bilimle büyüyü birbirinden ayırmak, Tanrıyı düşünmek zorunda olmadan, dünyayı düşünmeye cesaret etmekti.

-Anaksimendros “Apeiron” dedi. Yunanca “sınırı olmayan” anlamında.

Bir kavram üretmiş oldu. Evet somut cisimlerin; soyut, sınırsız ve sonsuz bir varlık kavramı ile açıklanması da ileriye doğru bir adımdı.



Anaksimendros varolanların(varlığın) kaynağı olarak daha soyut bir kavram ortaya koymuş. Öncekilerden farkı nedir?

Gerçekten önemli. Elle tutulan ve gözle görülenle açıklamak daha kolay. O ana maddenin sınırsız olduğunu düşünüyordu.

Bu soyut, kavramsal açıklama, felsefi düşüncenin ilerlemesi yönünde ileri atılmış çok önemli bir adımdı.


Anaksimenes ilk defa "ruh" kavramından söz ediyor. Ona göre ruh neydi?

Anaksimendros’un öğrencisi, Anaksimenes ana maddenin “hava” olduğunu ileri sürerek yeniden somut bir açıklama getirmeye çalıştı.

Onun katkısı “ruh” kavramını ortaya atmasıdır. Canlı, etkileyici, düzenleyici ve toparlayıcı bir ilke olarak “ruh” felsefe tarihinde hep gündemde olacaktır.

Anaksimenes, hem kendiyle özdeş kalıp, hem de çeşitli görünüşlere bürünerek, değişik biçimlerde O, belki de ilk defa “oluş” üzerinde duruyordu.


Pythogoras'ın adını matematik dersinde duydum. Felsefeye katkısı nedir?

Pythagoras da Anadolu’lu. Daha sonra İtalya’ya gitmiş.

Pythagoras, aynı zamanda bir tarikat kurmuştu. Matematik ve müzikle ilgilenen bir tarikat,Varolanların biçimlerini ve oranlarını sayılarla dile getirmenin ya da sayılara indirgemenin olanaklı olduğuna inanıyorlardı tarikat üyeleri.

Onlar varlığı matematik açıdan incelemenin ve dile getirmenin ilk örneğini verdiler.

İlk filozoflar değişmeyeni, diğer deyişle "töz" ü bulmaya çalıştılar. Farklı düşünceler de çıktı mı aynı dönemde?

Evet. Farklı düşünenler de çıktı. Herakleitos. O evrende temel olan şeyin, varolanların kaynağında bulunan ve değişmeyen bir “töz” değil;

değişmenin

akışın

ve oluşun

kendisi olduğunu ileri sürdü.

“Töz “ için sitenin felsefe sözlüğüne bakın.


Herakleitos'un evrene bakışındaki farklılık neydi?

Efes’li Herakleitos; evrenin sürekli bir oluş, değişme ve akış olduğunu söyleyen ve değişmenin karşıtlıklardan, yani birbiriyle çatışan gerçeklerden doğduğunu ileri süren ilk düşünürdür.

Gördüğünüz gibi hep ilklerden söz ediyoruz.

Herakleitos, diyalektik düşüncenin ilk örneğini veriyordu.



Herakleitos Ahlak konusunda da düşünmüş. Neydi düşünceleri?

Evrenin yasasını, Logos'u bilmek ve tanımak aklın ödevidir diyordu. Logos'u tanıyıp öğrenen kimsenin de doğadaki bu akıl yasasını kendi eylemine de ölçü alacağını, eylemine aklı kılavuz yapan kimsenin de "genel" e bağlanacağını söylüyordu. Herakleitos'un ahlak görüşü buydu.



"Logos" kavramını açıklar mısın?

Herakleitos "Aynı ırmakta iki kez yıkanamayız, bu arada akıp giden sular onu başka bir ırmak yapmıştır" diyordu.

Karşında "aynı şey"in bulunduğunu sandığın durumlar olmuştur senin de. İşte bunu sanmanın nedeni, değişmenin kuralsız değil de, belli bir düzene, belli bir ölçü ve yasaya göre olması yüzündendir diyor Herakleitos. Ve bu ölçüye, bu yasaya "LOGOS" diyor.

Kısaca, "evrende egemen olan yasadır, düzen ve akıldır" demek logos.

İlk karşıt görüşler nasıl ortaya çıktı?

Oluş ve değişme felsefesine taban tabana zıt görüşleri Elea’lı bir grup filozof ortaya attı. Böylece felsefe dünyasında varlık konusunda sürüp gidecek tartışma da başlamış oldu.


devamı geliyor birazdan !!!