Başkent Bakü

[Emre]

BAKÜ

Bakü Azerbaycan'ın başkentidir. Nüfusu 2.200.000 civarındadır. Apşeron Yarımadasının güney kıyısında, Bakü Körfezinin meydana getirdiği geniş yayın üzerinde bulunur. Bakü Körfezi, Hazar Denizinin en muhafazalı limanıdır. Apşeron Yarımadası da kuzeyden esen güçlü Hazri rüzgarlarına karşı körfezi korur.

Yüzölçümü 260 km² olan Bakü şehrinin rakımı 28 metredir. Km²'ye 7900 kişi düşmektedir. Valisi Hacıbala Abutalibov'dur.

Bakü'nün iklimi karasal iklimdir. Kışları soğuk ve yağmurlu veya kar yağışlıdır, yazları ise sıcak ve kurak.Fakat Güney kısımlarında hava yazın serin, kışın ise ılık ve yağışlıdır.Bu nedenle güney bölümünü bir kısmı çok ormanlıktır.

Bakü'nün tarihi eski devirlere uzanır. Abşeron arazisinde bulunmuş arkeolojik buluntular buranın eski yaşama yeri olduğunu ispatlar. Artyom, Zığ gölü etrafı, Şüvelan, Merdakan, Binegedi, Emircan ve benzeri yerlerde milattan önce 3-1. bin yıllara ait arkeolojik malzemeler bulunmuştur.

Bakü şehrinin ne zaman kurulduğu tam olarak bilinmemektedir. Bazı araştırıcılar Bakü'yü Kaytara (Kankara), Albana, Baruka v.b. ile özdeşleştirirler. Bakü'de bulunmuş 5-7. yüzyıllara ait Sasani hazinesi o devirde buranın yaşama yeri olduğunu gösterir. 5-6. yüzyıllarda Bakü, Bağavan ve Ateş-i Bakvan diye adlandırılır. Arap kaynaklarında (10. yüzyıl) "Bakuye", "Bakuh", "Baku", Rus kaynaklarında (15.yy.) "Baka", Safeviler devri Farsça kaynaklarda "Badkube" olarak geçiyor.

Bakü şehri, Orta Doğunun büyük şehirlerinden biridir. Ekonomisinde petrol ve tuz esas yer tutardı. Arap seyyahı Ebu Dülefin'in (10. asır) bildirdiğine göre, Bakü'deki iki petrol kaynağından yılda takriben 720 bin dirhem gelir elde ediliyordu. Feodal ilişkilerinin, ticaret ve sanatkârlığın gelişimi şehrin ilerlemesine imkan veriyordu. Uluslararası ticaret yolları sınırında olan Bakü Doğu ve Batı ülkeleri arasındaki ticarette başlıca öneme sahipti. Bakü'ye hazar, slav, Bizans, Çin, Irak, Suriye, Cenova, Venedik, İran, Hindistan tacirleri geliyordu. Bakü'den İran, Irak ve sair ülkelere petrol ihraç ediliyordu.

9. asrın 2'nci yarısında Abbasiler hilafetinin zayıflaması ve merkezi hakimiyetten uzaklaşma meyillerinin kuvvetlenmesi hilafete tabi ülkelerde bağımsız devletlerin kurulmasına sebep oldu. Bu devletlerden biri de Şirvanşahlar devletidir.

Bakü nüfusunun % 91'ini Azeriler oluşturur. Diğer milletler ise Ruslar % 6 (140.000), Gürcüler %1.5 (31.250), ve Ukraynalılardır %1.5. Dilde nüfusun %90-94 arası Azeri Türkçesini konuşur. Rusçayı yalnızca Ruslar ve Azerilerin, Gürcülerin ve Ukraynalıların küçük bir bölümü ikinci dil olarak konuşur.

Bakü'de halkın %94'ü Müslümandır (Çoğunluğu Şii). Halkın geri kalanı ise (Yaklaşık %4'ü) Hıristiyandır (çoğunluğu Rus Ortodoks Kilisesi, Gürcü Ortodoks Kilisesi ve Malakan). Çok küçük bir bölümü ise Yahudidir.

Bakü 12 ilçeden oluşmaktadır. Bunlar Merkez, Hatai, Yasamal, Bineqedi, Nesimi, Sabunçu, Surahanı, Nizami, Nerimanov, Azizbeyov, Karadağ ve Sebail ilçeleridir. Nüfusun yarısını(Yaklaşık 1.000.000 kişi) barındıran Merkez ilçesi Bakü'nün en büyük ilçesidir. Sebail ilçesi ise 80 bin kişiyle en küçük ilçe konumundadır.

Bakü'nün uluslararası havalimanı, şehir merkezinden yaklaşık 25 kilometre doğuya bulunan Haydar Aliyev Havalimanı'dır; bu havalimanı, Azerbaycan Hava Yolları şirketinin merkezidir. Haydar Aliyev Uluslararası Havalimanı'nın (Heydər Əliyev adına beynəlxalq aeroport) eski adı "Bina" Uluslararası Havalimanıdır. Bu havalimanı 1998'in başından Haziran 1999'a kadar restore edilmiştir.

Bakü, ülkenin başkenti olması dışında aynı zamanda ülkenin eğitim merkezidir. Eylül 2008'den itibaren Bakü'de 15 tane ilkokul ve 297 tane ortaokul bulunmaktadır; bunlar hepsi Azerbaycan'ın Millî Eğitim Bakanlığı (Milli Təhsil Nazirliyi) tarafından idare edilmektedir. Ayrıca arasında üniversiteler (universitet) ve akademilerin (akademiya) bulunduğu 38 tane yükseköğretim mekânı bulunmaktadır. Bakü 11 devlet, 5 vakıf üniversitesine sahiptir.

Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru hattının başlangıç noktasıda Bakü limanında bulunmaktadır.

Amman, Basra, Bordeaux, Honolulu, Houston, Dakar, Cidde, Kiev, Mainz, Napoli, St Petersburg, Saraybosna, Tebriz, Vüng Tau, Londra, İstanbul, İzmir, Ankara, Konya, Tekirdağ ve Isparta şehirleri Bakü'nün kardeş şehirleridir.

Resmi sitesi
[Linkleri Görebilmek İçin Üye Olmanız Gerekmektedir. Üye Olmak İçin Tıklayın...]
'dir.

Coordinates: 40°23′43″ North 49°52′56″ East

Resimlerle Bakü;

EKONOMİK DURUM
Azerbaycan'da diğer BDT cumhuriyetlerinden farklı olarak bağımsızlığın birinci yılı olan 1991 yılında önemli üretim düşüşleri yaşanmamıştır. Ancak, Ocak 1992'de Ocak 1991 düzeyine göre % 20 üretim düşüşü gözlenmiştir. Azerbaycan Hükümeti tarafından, Ocak 1992'de üretici fiyatlarının % 90'ı ve tüketici fiyatlarının % 80'i serbest bırakılırken, petrol, gaz, elektrik, kamu taşımacılığı, haberleşme hizmetleri ve temel tüketim mallarını da içeren 14 grup mal ve hizmetin fiyatları kontrol altında tutulmaya devam edilmiştir.

PETROL VE DOĞALGAZ
Azerbaycan, BDT ülkeleri arasında en büyük üçüncü petrol üreticisidir. Petrol ve gaz üretimi ekonominin belkemiğini oluşturmaktadır.
Azerbaycan'ın petrol rezervlerinin yaklaşık 10 milyon varil, doğal gaz rezervlerinin ise, yaklaşık 170 milyar metreküp olduğu tahmin edilmektedir. Petrol rezervlerinin Körfez ülkelerine kıyasla az olmasına rağmen, Azerbaycan, dünya petrol piyasasına günde 1-1,5 milyon varil sürebilecek, dolayısıyla, dünya petrol arz ve fiyatlarını etkileyebilecek kapasi-teye sahiptir. Ülke topraklarının %60'ında petrol bulunduğu tahmin edilmektedir.
Hazar Denizi'nin yasal statüsü üzerinde Rusya ile süren anlaşmazlıklar Azerbaycan petrol sektörünün gelişiminin önündeki en büyük engel olarak görülmektedir.
Hazar Denizi'ne kıyısı olan İran ve Türkmenistan Rusya'yı desteklemektedir
. Türkiye tarafından gerçekleştirilen proje çalışmasında, inşa edilecek bir boru hattı ile Azerbaycan'dan 25 milyon ton ham petrolün Ceyhan Terminali'ne taşınması esas alınmıştır.

TARIM VE HAYVANCILIK
Azerbaycan'da tarım sektörü SSCB'de mevcut olan genel yapıya benzer şekilde kurulmuştur. Tarım "kolhoz" ve "sovkhoz" adı verilen işletmeler vasıtasıyla yapılmaktadır ve toprak mülkiyetinin tamamı devlete aittir. Azerbaycan'da bugün tarım sektörünün alt ve kurumsal yapısı tanzim edilmektedir. Buna rağmen hangi mülkiyet şeklinin yaratılmak istenildiği hâlâ açıklığa kavuşmamıştır. Ayrıca toprak sahipliği ve bu topraklarda üretilen mahsullerin mülkiyeti problem haline getirilmiştir. Bu sorunu halletmek için çıkartılmak istenilen "Toprak Islahatı Hakkında Mecelle" ile devletin mülkiyetinde bulunan topraklar devlet, belediye, özel mülkiyet olmak üzere 3 kısma ayrılmakta ve ülke topraklarının % 40'ının, ekili alanların ise % 85'inin özel mülkiyete tahsis edileceği ileri sürülmektedir.


BANKACILIK VE SİGORTACILIK
Azerbaycan'da 7 Ağustos 1992'de Merkez Bankası Hakkında Kanun ile Bankalar ve Bankaların Faaliyetleri Hakkında Kanun arka arkaya yürürlüğe girmiştir. Azerbaycan'ın finans kesimi Azerbaycan Milli Bankası (Merkez Bankası) ve 4 ihtisas bankası; Azerbaycan Uluslararası Bankası (Beynelhalk Bank), Agroindustrial Bank (Ziraat Bankası), Sanayi İnvestisyon Bank (Sanayi ve Yatırım Bankası), Emanet Bank (Tasarruf Bankası) ile çok sayıda ticari ve kooperatif bankadan oluşmaktadır. Azerbaycan Bankacılık Kanunu modern anlamdaki tüm bankacılık işlemlerini kapsamına almaktadır. Ancak, Azerbaycan ekonomisinin tam anlamıyla serbest pazar sistemine geçememesi ve banka sisteminin de modern anlamıyla yerleşmemiş olması sebebiyle, hedeflenen gelişme gerçekleştirilememektedir.
Azerbaycan'da biri reasürans olmak üzere 61 sigorta şirketi bulunmaktadır. "Azerbaycan Cumhuriyeti'nin Sigorta Hakkında Kanunu" 5 Ocak 1993 tarihlidir. Azerbaycan'daki sigorta şirketlerini "Devlet Sigorta Murakabe Kurulu" denetlemektedir. Azerbaycan'da gelişmekte olan sigorta pazarı uluslararası sigorta sisteminde uzman kadroların bulunmaması sebebiyle çeşitli zorluklar yaşanmaktadır.

TÜRKİYE İLE İLİŞKİLER
Azerbaycan Cumhuriyeti, kardeş ve dost Türkiye Cumhuriyeti'yle ekonomik, sosyal, kültürel ve diğer alanlarda iyi ilişkiler içindedir ve önemli anlaşmalar yapılmıştır.
Azerbaycan, Türk işadamları tarafından gerek yatırım ve gerekse ticari faaliyet bakımından tercih edilen bir ülkedir. Bu itibarla 1992 yılından itibaren bir çok Türk Şirketi Azerbaycan'da müşterek müessese kurmuşlar, şube veya temsilcilik açmışlardır.
Petrol sanayiinde 3, telekomünikasyonda 3, inşaat sektöründe 18, bankacılık alanında 3, taşımacılıkta 10, yayın ve matbaacılık konusunda 5 ve imalat sektöründe ise 70'e yakın Türk firması bulunmaktadır. Ayrıca, hizmet ve ticaret sektöründe faaliyet gösteren 100'ün üzerinde Türk şirketi vardır. Yapılan araştırmalara göre, Türk şirketlerinin Azerbaycan'daki toplam sermaye ve yatırımlarının 500 milyon ABD Doları seviyesine ulaştığı tahmin edilmektedir.

EN ÇOK İHRACAT YAPILAN ÜLKELERİran, Türkiye, Rusya Federasyonu, Gürcistan, Ukrayna, Kazakistan, Almanya, Letonya, İsviçre, ABD, Polonya, Estonya.

EN ÇOK İTHALAT YAPILAN ÜLKELER
Türkiye, İran, Birleşik Arap Emirlikleri, Rusya Federasyonu, Almanya, Ukrayna, Gürcistan, Letonya, Fransa, İtalya, Avusturya, ABD, Estonya, Çin, Belçika, Avustralya, İngiltere, Kazakistan, Türkmenistan, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, İsrail, Hindistan, Güney Kore.

TİCARETE KONU OLAN BAŞLICA MALLAR
Petrol ve petrol ürünleri, pamuk, pamuk ipliği, polietilen, ham alüminyum, metal hurdaları, klima cihazları, elektrik motorları, meyve konserveleri, tütün, şarap, deri vb.

[Nasid hicrani]

çox gözel bir ehleme haggetden ey tüşünüpsen paylaşımın üçün sagolasan

[S€®C€]

Bakü bir hoştur derler.Nasip olsada görsek.Gerçekten canlı görmek istiyorum.Bu güzel anlatım için tşkler Emre ...