Oruç Beyin Hücrelerini Yeniliyor

[Vuslata Hasret]

Uzun aralıklı beslenmenin nöron bozulmasını engellediği ve beyin hasarlarını tamir edilmesinde faydalı olduğu ortaya çıktı. Biberiye ve zerdeçal da benzer etkiye sahip.

Yaygın kanının aksine, yakın zamanda yapılan araştırmalara göre beyin maddesinin yeniden kazanılması mümkün. DailyGalaxy’nin haberine göre, beyin hücrelerinin tekrardan oluşması için yapılabilecek şeyler var. Bunlardan en önemlisi de oruç.

Yaşlılık Üzerine Araştırmalar Ulusal Enstitüsü (National Institute on Aging Gerontology Research) ve John Hopkins Tıp Fakültesi’nde hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalara göre, vitamin ve mineral destekli kalori kısıtlaması ve aralıklı oruç tutmak, hastalıklara dayanıklılığı artırıyor, ömrü uzatıyor ve kök hücrelerden nöron üretimini harekete geçiriyor.

Öğün aralarını uzatın

Buna ek olarak, oruç tutmak sinaptik esnekliği artırarak, beyin hasarları sonrasında başarılı yeniden-bağlanma yeteneğini artırıyor. Bu faydalar hücresel stres baskı sonucunda oluşuyor gibi görünüyor, tıpkı düzenli egzersizin baskısı sonucunda daha fazla kas yenilenmesi gibi.

Ek araştırmalar, öğünler arası zaman aralığının artırılmasının kronik kalori kısıtlamasından daha iyi bir seçenek olduğunu gösteriyor çünkü seks hormonlarında oluşacak azalma cinsel ve beyin performansını ters yönde etkiliyor. Testosteron ve östrojen gibi seks steroid hormonları bol gıdadan pozitif olarak etkileniyor.

Biberiye beyne birebir

Eğer açlığa dayanamıyorsanız başka seçenekler de yok değil. Florida Tıbbi Araştırmalar Burnham Enstitüsü ve Japonya’daki Iwate Üniversitesi’nde yapılan araştırmalar, biberiye otunun beyindeki hasarlara karşı etkin bir madde içerdiğini ortaya koydu. Karnosik asit (CA) olarak bilinen aktif bileşik, beyni felçten koruduğu gibi, Alzheimer ve normal yaşlanmadaki nöron bozulmasını da engelliyor.

Her ne kadar araştırmacılar, bu bitkideki bileşiklerin en güçlü olduğu formların patenlerini alsalar da, yeni ilaçlardan farklı olarak, biberiyeyi doğal şekliyle kullanmak en güvenli ve klinik olarak en müsamahalı yol gibi görünüyor. Zira bu ot binlerce yıldır insanlar tarafından beyne faydalı olması nedeniyle tüketiliyor.

Berkeley California Üniversitesi’nde biyokimya ve moleküler biyoloji profesörü Bruce N. Ames, günlük aldığı 800 mg alfa-lipoik asit ve 2 bin mg asetil-L-karnitin’e çok güveniyor. Bu kimyasallar hücre reaktörleri mitokondrinin enerji üretimini artırıyor. Mitokondrial bozulma, yaşlanmanı ve Alzheimer ve şeker hastalığının temel nedenleri arasında gösteriliyor. Bu maddeler verilen yaşlı farelerin daha enerjik olduğu ve labirentleri daha kolay aştığı biliniyor.

Stres beynin düşmanı

Ceviz ve yağlı balıklarda (somon, sardalye ve tatlı su alabalığı) bulunan Omega 3 yağ asitleri DHA ve EPA’nın Alzheimer’a önlediği düşünülüyor. (Ayrıca depresyonu engelliyor ve ani kalp krizi riskini azaltıyor.)

Genelde köri sosunda bulunan Zerdaçal’ın (Hint Safranı) etkin maddesi curcumin’in antioksidan ve iltihap engelleyici özelliklere sahip. Hindistan’da, yaralarda mehlem olarak bile kullanılıyor. Doğu Asyalıların yiyecek olarak tüketmesi, Birleşik Devletlerle kıyaslandığında diğer kanser türlerinin yanından Parkinson ve Alzheimer’a daha az yakalanma oranını açıklayabilir. Eğer köriye sofranızda yer vermiyorsanız, günlük 500 ila 1000 mg kapsül olarak kullanabilirsiniz.

Fiziksel egzersiz de, stres proteinlerinin aktivasyonu ve büyüme etkenlerin üretimi yoluyla beyin ve kas hücrelerinin yenilenmesini sağlayarak nöron yenilenmesine etki ediyor. Ancak yine ek araştırmalara göre her egzersiz aynı değil. İlginç olarak araştırmacılar, ağır ve sıkıcı antrenmanların nöron yenilenmesine faydalı olmadığını ortaya çıkardı. Yani sadece eğlence için yapılan fiziksel aktivite, aynı süre ve aynı kalori yakıldığında dahi, nöron yenilenmesine neden oluyor.

Egzersiz de stresin azaltılmasına yardım ediyor. Meditasyon ve hayat şeklindeki değişimler gibi stres azaltıcı aktiviteler beyne de yardımcı olabilir. Sürekli ve kronik stresin, beynin öğrenme, hafıza ve ruh halinden sorumlu bölgelerinde küçültme yaptığıyla ilgili kanıtlar mevcut. (Aynı zamanda yaraların iyileşmesi geciktiriyor, damar tıkanıklığını kolaylaştırıyor ve kan basıncını artırıyor.)

Her 7 kişiden 1′i bunuyor

Kısa-süreli bilişsel (kognitif) ve fiziksel performansın, oruç tutmakla artmıyor. Vücut sıcaklığının düşmesi, kalp ritminin ve kan basının azalması, düşüne glikoz ve ensülin seviyeleri bunun nedenleri arasında. Kısacası oruçluyken maratona çıkmak iyi bir fikir değil.

Sağlıklı bir hayatın parçası olarak, itidalli gıda tüketimi, egzersiz ve anti-oksidan zengin yiyecekler tüketiminin uzun hayatın sırrı olduğunu biliyor. Fakat eğer beynimizi de o altın yıllara taşımak ve bunaklığa yakalanan 7 kişiden 1’i olmamak için ne yapılması gerektiği bilinmesi gerekiyor.

(TIMETURK, 1-2009)