Felsefenin Ana bölümleri

[-]

BİLİM FELSEFESİ

En genel anlamda, bir bütün olarak bilimin yapısını, doğasını, amaçlarını, kapsamını ve içeriğini araştıran; bir yandan bilimin nasıl çalıştığını betimlerken, öbür yandan nasıl çalışması gerektiğine dair felsefece gerekçelendirilmiş öneriler getiren;

Tek tek bilim dallarının kendilerine özgü sınırlarını araştıran, birbirleriyle karşılıklı ilişkilerini belirginleştiren; bilimsel araştırmaların yanıt bulmaya çalıştığı soroları ve bu soruları yanıtlarken izlediği yöntemlerin geçerliliklerini sınayan;

Bilimsel araştırmanın gerisinde yatan ussallık mantığını eleştirel bir gözle inceleyen; bilimin kullandığı kavramları, baştan varsaydığı sayıltıları çözümleyerek bunların felsefi öndayanaklarını açıklığa kavuşturan;

Bilimsel bilginin ölçütlerini, başka bilgilerden ayrılan özelliklerini ortaya koyan; bilimsel ile bilimsel olmayan arasına sınır çekerek, gerçek bilim ile sözde-bilim ya da yalancı bilim arasındaki ayrımları açığa çıkaran;

Bilimde değişimin, yeniliğin ya da ilerlemenin nasıl ve hangi koşullar alanda gerçekleştiğini çözümleyen; bilimsel kuramlar ile varsayımların doğruluklarının nasıl sınanacağını belirleyen; bilimsel etkinliğin doğasını ve değerini bütün yönleriyle dizgeli bir biçimde kavramaya çalışan; özellikle XX. yüzyılin ikinci yarısında üst düzey bir canlılık kazanmış felsefe dalı.

Felsefe Sözlüğü- Bilim ve Sanat Yayınları

İletişim Felsefesi
En genel anlamda iletişimin doğasını, özünü, amaçlarını, kapsamını ve içeriğini araştıran; ideal bir iletişim ortamı için gerekli olan koşulların neler olduğunu ortaya koyan; iletişim sürecinde kullanılan yöntemleri irdeleyen felsefe dalı. İletişim Felsefesi, iletişim araştırmalarında elde bir olarak görülen kuramsal, çözümleyici ve siyasal yaklaşımların doğasını irdeler. İletişim felsefecilerinin yanıt aradığı sorular arasında dilin doğası, deneyimin öznelliği, yorumların bilgibilimsel ya da bilgikuramsal kökeni, bilginin ve iletişimsel eylemlerin politikası gibi temel sorular yer almaktadır.
Felsefe Sözlüğü- A.Baki Güçlü; Erkan Uzun; Serkan Uzun; Ü.Hüsrev Yoksal-Bilim ve Sanat Yayınları

Zihin Felsefesi


En genel anlamda, zihnin özünü, doğasını, varoluşunu, kapsamını ve içeriğini araştıran; zihnin dünyayla ilişkisinin nasıl kurulduğunu, zihnin kendi dışındaki nesnelerle ilişkiye nasıl geçtiğini temellendiren;

"anımsama", "anlama", "acı çekme" gibi zihinle bir biçimde ilişkisi olan birtakım yaşantıları ya da zihin durumlarını inceleyen;

zihin durumlarının ya da bilinç yaşantılarının birbirleriyle olan ilişkilerini olduğu denli, zihinler arasındaki ilişkileri ya da zihnin başka zihinler ile olan ilişkisini de çözümleyen;

zihin ile beden arasındaki ilişkiyi kimileyin zihin-beden ayrımını olurlayarak, kimileyin de zihin-beden ayrımını olumsuzlayarak temellendiren;

kişinin kendi zihnine ya da bir başkasının zihnine ilişkin bilgisinin sınırlarını ve koşullarını soruşturan;

"iç dünya/dış dünya" ya da "zihin/zihindışı" gibi birtakım temel ayrımların dayanaklarım ve felsefı bakımdan geçerliliklerini sorgulayan;

"amaçli eylem", "yönelmişlik", "özel deneyim" gibi doğrudan zihnin işleyişini belirlediği. düşünülen temel görüngülerin anlamlarını çözümleyen;

zihin ile zihinsel etkinliğin insan varoluşundaki yerini bütün yönleriyle dizgeli bir biçimde ele alan felsefe dalı.
Teknoloji Felsefesi


En genel anlamda teknolojinin özünü, doğasını, kökenini, amaçlarını, insan yaşamı ile toplumların gelişimi üzerindeki olumlu ya da olumsuz etkileıini araştıran;

bilim tarihinde yaptığı örnekolay çalışmalarına dayanarak bilim ile teknoloji arasındaki sınırları belirginleştiren;

doğal nesneler ile teknolojik nesneler ayrımından hareketle teknoloji ile teknoloji olmayanı neyin belirlediğini açıkliğa kavuşturan;

teknoloji bilgisi ile öteki temel bilgi türleri arasındaki ayrılıklara yoğunlaşarak teknolojiyi tanımlayan;

geleneksel bilimadamı tasarımı karşısında modern teknolojinin uygulayıcılarının felsefece değergesine yönelik saptamalarda bulunan;

teknolojinin toplumsal ve siyasal yaşam üzerinde ne denli belirleyici olduğuna açıklık getiren;

genlerin kopyalanması, organ nakli, bir yerden bir yere ışınlanma gibi en yeni tsknolojilerin konu olduğu metafızik sorunları irdeleyen;

telefon, cep telefonu, televizyon, bilgisayar gibi en son teknolojilerce geliştiriliniş sanal iletişim biçimlerinin içerdiği etik sorunları çözümleyen;

birtakım teknoloji buluşları ile tsknoloji ürünlerinin yol açacağı etik, çevre ve sağlik sorunlanna dikkat çekerek genel bir tceknoloji eleştirisi sunan;

teknolojik us yapısının insan düşüncesi üzerindeki tehlikelerine deginerek teknolojik düşünceye karşı felsefi, sanatsal, dinsel düşünce biçimlerinin geleceklerine yönelik öndeyilerde bulunan;

teknolojinin neden olduğu toplumsal, ekonomik ve kültürel sorunlar üstüne odaklanmak yoluyla bir bütün olarak teknolojinin değerini, anlamını ve geleceğini bütün yönleriyle dizgeli bis biçimde soruşturan;

kendi içinde özerkliğini büyük ölçüde XX. yüzyılın ikinci yarısında kazanmıs Felsefe dalı

Felsefe Sözlüğü- Bilim ve Sanat Yayınları Siyaset Felsefesi


En genel anlamda, bir bütün olarak siyasetin özünü, doğasını, amaçlarını, kapsamını ve içeriğini araştıran;

siyasal yaşamda karşılaşılan eylemlerin sonuçlarını, özelliklerini ve dayanaklarını inceleyen;

siyasetin sorunlarını, soru edindiği konuları, bunlara getirilen yanıtları felsefi bir gözle irdeleyen;

çeşitli ideal devlet düzeni önerilerine yoğunlaşarak devletin yapısını, kaynağını, ödevlerini ve değerini telseteye özgü yöntemlerle temellendiren;

günümüzde varolan ya da geçmişte varolmuş devlet biçiınlerini, siyasal dizgeleri, yönetim düzenlerini bölümleyen, aralarındaki temel ilişkileri hem örtüştükleri hem de ayrıldıkları noktalar bakımından belirginleştiren;

devletlerin oluşum sürecinde çeşitli felsefe akımlarının etkilerini açıklığa kavuşturan;

devlet adamında aranması gereken nitelikleri ve sorumlulukları soruşturan; çeşitli siyasal ütopyaların yapısını ve gerçekleşme olanaklarım değerlendiren;

birey ile devlet ya da siyasal otorite arasındaki ilişkiyi siyasal yaşamın temel konuları özgürlükler ve sorumluluklar açısından çözümleyen;

"adalet", "özgürlük", "özel mülkiyet", "baskı", "eşitlik", "insan haklan" gibi çok temel kavramların anlamlarını açıklığa kavuşturan;

siyasetin insan yaşamındaki yerini ve önemini, başta felsefeye ilişkin içerimleri olmak üzere bütün yönleriyle dizgeli bir biçimde ele alan felsefe dali.

Felsefe Sözlüğü- Bilim ve Sanat Yayınları Din Felsefesi
En genel anlamda, dinin doğasını, özünü, amaçlarını, kapsamını ve içerigini araştıran;

ilkelerinin kaynağını, dayandığı temelleri, verdiği etik i[etileri gerekçeleriyle birlikte inceleyen;

dinsel inanış deneyiminin değerini, geçerliliğini, öteki deneyim türlerinden farklarım felsefi açıdan irdeleyen;

dinsel inancın ana öğeleri olan varoluş, zorunluluk, yazgı, yaratma, vahiy, dogma (inak), boşinan, günah, suç ile ceza, adalet, iyi ile kötü gibi inanç kavramlarının anlamlarını açımlayan;

çeşitli dinlerin kendilerine özgü Tanrı tasarımları yanında "ruhun ölümsüzlüğii ', "öbür dünya", "cennet ile cehennem" gibi ana öğretilerini felsefi bir gözle çözümleyen, değerlendiren, birbiriyle ilintilendiren;

özellikle tanrıbilim alanında Tanrı'nın varlığını tanıtlamak ya da çürütmek amacıyla ortaya atılmış uslamlamaları irdeleyen;

dinlerin dünya yaşamına ilişkin koydukları yaptırımları, kısıtlamaları ve kuralları toplum, devlet, hukuk, siyaset alanlarındaki izdüşümlerine yoğunlaşarak tartışan;

din ile bilim atasındaki ayrımı belirginleştiren, din ile felsefe arasındaki ilişkiyi örtüştükleri ya da ayrıldıkları noktalar doğrultusunda açıklığa kavuşturan;

felsefe üzerindeki içerimleri başta olmak üzere din olgusunu bütün yönleriyle dizgeli bir biçimde ele alan felsefe dalı.

Felsefe Sözlüğü- A.Baki Güçlü; Erkan Uzun; Serkan Uzun; Ü.Hüsrev Yoksal-Bilim ve Sanat Yayınları Dil Felsefesi


En genel anlamda, bir bütün olarak dilin kökenini, yapısını, özünü ve doğasını, kapsamını ve içeriğini inceleyen;

farklı diller arasındaki köken ve yapı bakımından ortak özellikleri araştıran;

bilim dili, şiir dili, matematik dili, bilgisayar dili, beden dili diye adlandırılan değişik söyleme olanaklarım çözümleyen;

anlamın, anlamlı ifade ile anlamsız ifadeyi birbirinden ayıranın ne(ler) olduğunu ortaya koyan;

dildeki anlamın nasıl oluştuğunu, anlamların dilde nasıl dolaştığını, nasıl iletildiklerini, nasıl anlaşıldıklârını betimleyen;

kavramlar ile kavramsa(laştırmalar, sözcükler ile nesneler, tümceler ile olgu ya da olgu bağlamlar arasındaki

ilişkiye odaklanarak dil ile gerçeklik arasındaki ilişkinin nasıl kurulduğunu açıklayan;

dil yoluyla iletişimin nasıl ve hangi koşullar altında olanaklı olduğunu özellikle dilin simgeselliğine yoğunlaşarak betimleyen;

dilin sözdizimi, pragmatik (edimbilim / kullanımbilim), anlambilim, göstergebilim, retorik gibi dil görüngüsünün kavranmasında belirleyici konumda bulunan boyutlarını araştıran;

dilin insan yaşamındaki yerini ve önemini, başta genel felsefe anlayışımıza ilişkin içerimleri olmak üzere, bütün yönleriyle dizgeli bir biçimde ele alan felsefe dalı.

Felsefe Sözlüğü- A.Baki Güçlü; Erkan Uzun; Serkan Uzun; Ü.Hüsrev Yoksal-Bilim ve Sanat Yayınları METAFİZİK


En genel anlamda bütün bir varoluş gerçekliğinin doğasını her yönüyle açıklığa kavuşturmaya çalişan felsefe dalı.

Yerleşik felsefe dilindeki daha özel anlamlarıyla, enson anlamdaki gerçeklik ile varlığın neliğini ya da özünü araştıran;

evreni yöneten görünürdeki ilkelerin gerisinde yatan değişmez ilkeleri, yasaları, kesinlikleri soruşturan; şeylerin, nesnelerin, kendiliklerin varliksal özlerini neyin ya da nelerin oluşturduğunu açığa çıkaran;

gerçekten varolan varlık türlerini tanımlayarak gerçekten varolmayan varlık türlerinden ayıran;

evrenin kaç türden ayrı varlık katmanından oluştuğunu çözümleyip bunların arasındaki ilişkileri temellendirerek açıklayan;

bir bütün olarak varlığın ya da gerçekliğin en temel dayanaklarına, yapıtaşlarına ve niteliklerine yönelik olarak kapsamlı bir açıklama sunmak amacıyla yürütülen dizgeli soruşturmalar bütünü;

hep en temelde yatanı araştırması nedeniyle herhangi bir dalı olmaktan çok felsefenin kökü olduğu düşünülen felsefe alanı.

Zihin, beden, Tanrı, uzam, zaman, nedensellik, dünya, özdeşlik, varlık gibi en temel felsefe kavramları ile kategorilerinin, ilke ve ilişkilerinin neliğini, özünü ya da doğasını açıkliğa kavuşturmaya çalışan felsefece düşünmenin en temel biçimi.

Bütün bir varık alanının açıklanmasına yönelik köklü bir araştırmaya karşılık gelen soruşturmalar bütünü;

sorulan sorular ile verilen yanıtlar, ortaya konan sorunlar ile getirilen çözüm(er kurulan dizgeler ile bunlara karşı kurulmuş dizgeler, yürütülen uslamlamalar ile bunlara karşı yürütülmüş uslamlamalar düzlemi.

Felsefenin, saltık gerçekliğin en temelinde yatan değişmez ana ilkelerini bütün yönleriyle araştıran, öteki felsefe dalları arasındaki en belirleyici bölümü.

Felsefe Sözlüğü- A.Baki Güçlü; Erkan Uzun; Serkan Uzun; Ü.Hüsrev Yoksal-Bilim ve Sanat Yayınları varlıkbilgisi (ontoloji)

Yunanca'da "varlik" ya da "var olma" anlamlarına gelen on, ontos ile "söz", "us", "konuşma", "bilgi" gibi anlamlara gelen logos sözcüğünün birleştirilmesiyle oluşturulmuş, sözcük anlamıyla varlıkbilgisi ya da varlıkbilim demeye gelen felsefe dalı.

En genel anlamıyla varoluşun doğası ile enson anlamdaki gerçekliğin varliksal yapısını soruşturan, kimileyin metaHziğin bir alt bölümü olarak da görülen varliğın bilimi ya da varlık felsefesi.

Yerleşik felsefe dilindeki daha özel anlamlarıyla, hem tek tek varlıkları hem de varolan bütün varlik teklerini olanaklı kılanın ne olduğunu soran, onlara dayanaklık eden ana ilke ya da ilkelerin neliğini soruşturan;

görünürdeki varlıkların ardında görünmeden varolduğunu öngördüğü "Varlık" ın doğasını açıklığa kavuşturan;

gerçek anlamda varolan varlık türleri ile katmanlarını tanımlayan;

nesnel varlik kavramını "olanaklılik", "olanaksızlik", "olumsallık", "zorunluluk " gibi temel varlık kategorileri doğrultusunda çözümleyen;

"asal" varlık: ile "gizilgüç" varlık ayrımı doğrultusunda varoluşun özü ile doğasını inceleyen;

"özdeşlik", "çelişmezlik", "üçüncü bir durumun olanaksızlığı" gibi varlık yasaları temelinde varlığın gerçekliğini temellendiren;

"nedensellik", "sonsuzluk", "zamansallık", "uzamsallik" gibi varlık kategorileriyle varolanı varolmayandan neyin ayırdığını belirginleştiren;

varlikla birlikte zorunlu olarak bulunması gerektiği düşünülen "bütünlük", "birlik", "doğruluk", "iyilik", "güzellik" gibi kavramların varlıkbilgisel değergelerine açıklik kazandıran;

deneyimler dünyasının en temel yapıtaşlarının neliklerini, doğaları ile özlerini çözümleyen;

tek tek bilimlerin üstüne kurulduğu varlıkbilgisel dayanakların geçerliliklerini irdeleyen;

zihin, beden, Tanrı, uzam, zaman, nedensellik, dünya, özdeşlik, varlık gibi en temel felsefe kavramları ile kategorilerini, aralarındaki ilke ve ilişkilerin neliğini, özünü ya da doğasını açıklığa kavuşturmaya çalışan felsefece düşünme biçimi.

Felsefe Sözlüğü- A.Baki Güçlü; Erkan Uzun; Serkan Uzun; Ü.Hüsrev Yoksal-Bilim ve Sanat Yayınları BİLGİ KURAMI(FELSEFESİ)


İnsan usunun doğası, duyular ile algının yeri, gerçek bilgi ile bilgi sanılanı neyin ayırdığı gibi konular doğrultusunda bilginin doğasını, kaynağı ile kökenini, bilgi savlarının geçerlilikleri ile sınırlarını, bütün yönleri ve öğeleriyle birlikte bilme süreci ile bilginin özünü soruşturan;

bilginin olanaklılığını, geçerliliği ve doğruluğu ile koşulları ve türlerini ele alıp inanç, kuşku, kesinlik gibi kavramlarla ilişkisini tartışan;

nelerin bilgi nesnesi olarak kabul edilebileceğini belirlemeye çalışan;

tüm yönleriyle bilginin değerini araştırıp bilen özneyle bilinen nesne arasındaki ilişkinin neliğini irdeleyen felsefe dalı.

Felsefe Sözlüğü- A.Baki Güçlü; Erkan Uzun; Serkan Uzun; Ü.Hüsrev Yoksal-Bilim ve Sanat Yayınları ESTETİK


Yunanca'da "duymak", "duyumsamak", "ilk duyum" anlamlarına karşılik gelen aisthanomai/aisthesis sözcüğü ite varolan karşısında duyarli kişi anlamına gelen aisthetikos sözcüğünden türetilmiş felsefe terimi.

En başta "güzellik" kavramının kendisi olmak üzere, güzelliğe konu her türden varlik üzerine hem doğru düşünmenin hem de doğru duymanın yeter koşullarını dizgeli bir biçimde araştıran felsefe dalı.

Bir uçta "güzellik", öbür uçta "çirkinlik" kavramlarının bulunduğıı "estetik begeni ölçeği" nde sıralanan alabildiğine değişik değerleme yargılarından yola koyularak, ister sanatsal ister sanatdışı her türden estetik durumu, sorunu, ilişkiyi ya da görüngüyü eleştirel bir gözle inceleyen felsefe araştırması: "güzellik felsefesi".

Doğada, dünyada ya da yaşamda karşılaşılan bütün olayların bilinç yaşantısındaki estetik alimlanışını olduğu kadar, her türden sanat yapıtıyla girilen ilişkide yaşanan deneyimlerin estetik bakımdan değergelerini de bütün yönleriyle çözümleyen felsefe öğretileri bütünü.

Yerleşik felsefe dilindeki daha özel anlamlarıyla, sanat yapıtlarıyla, dünyayla, doğayla ilişkiye geçerken "estetik tutum", "estetik deneyim” "estetik yaşantı” diye olduğu varsayılan kendine özgü bir eyleme, davranma ya da yapıp etme kipi;

daha da öııemlisi, bu özgül kipin yöneldiği "estetik nesne" iye ayrı, özgül bir nesne türü olup olmadığını temellendiren;

"güzel" ile "güzel beğenisi" ni trajik, komik,yüce, trajikomik, ironik gibi en temel estetik duygulanım katmanlarındaki yansımalarıyla birlikte irdeleyen;

verilen estetik yargıların kaynaklarını, değerlerini, güvenilirliklerini, geçerlilikleri ile doğruluklarını soruşturan;

sanatın doğası ile sanat yapıtlarının değerleri belirlenirken başvurulması gereken ölçütleri belirginleştiren;

estetik beğeni bildiren deyişlerin bütünüyle kişilere özel anlatımlar mı oldukları, yoksa beğeniye konu nesnelerin ya da yapıtların kendi nesnel özelliklerini mi yansıttıkları sorusuna yanıt arayan;

sanat yapıtına bakanın estetik konumu ile yapıtın yaratıcısının estetik konumu arasındaki ilişkiyi bütün yönleriyle felsefi bakımdan kuran;

estetik yargıların ahlâk felsefesindeki karşıliklarını temellendirmek yoluyla estetik ile etik arasındaki bağlantının izini süren;

sanat konulan ile yaşam konulan üzerine doğru düşünüp doğru duymanın yeter koşullarını dizgeli bir biçimde inceleyen;

başta genel felsefe anlayışımıza ilişkin içerimleri olmak üzere , güzellik yaşantıları ya da deyimlerine yoğunlaşarak estetiğin bir bütün olarak insan yaşamındaki yeri ile önemini bütün yönleriyle dizgeli bir biçimde soruşturan felsefe araştırmaları düzeni.

Felsefe Sözlüğü- A.Baki Güçlü; Erkan Uzun; Serkan Uzun; Ü.Hüsrev Yoksal-Bilim ve Sanat Yayınları Mantık Felsefesi

En genel anlamda, mantığın doğasını, özünü, amaçlannı, kapsamını ve içeriğirıi araştıran;

mantıkta kullanılan simgelerin, bağıntı ve ilişkilerin, ilke ve yasaların varlıkbilgisel değerlerini inceleyen;

manaksal bilginirı değerini, daha da öneınlisi öteki bilgilerden farklarım ortaya koyan;

mantıksal bakımdan geçerli usyürütmeyi geçersiz bir usyürütmeden ayrı kılanın ne olduğunu çeşitli ölçüde ortaya koyarak temellendiren;

tümevarımlı ile tümdengelimli usyürütmeler arasındaki ayrıkiıkları belirginleştiren, mantık önermelerinin geçerliliğini göstermek amacıyla çeşitli kanıdama yönceınleri bulgulayan;

mantığın gelişim tarihi boyunca başgösteren "Aristoteles mantığı" (geleneksel mantık), "modern mantık", "matematiksel mantık", "çokdeğerli mantık", "olasıliklar mantığı", "kiplikler mantığı" gibi çeşitli mantık dizgelerini birbirleriyle karşılaştırarak inceleyip değerlendiren;

mantık ile felsefe arasındaki yakın ilişkiyi temellendiren, başta mantığın felsefeye ilişkin içerimleri üstüne yoğunlaşarak mantığın doğasını ve değerini bütün yönleriyle dizgeli bir biçimde ele alan felsefe dalı.

Felsefe Sözlüğü-Bilim ve Sanat Yayınları. Felsefi insanbilim (insan felsefesi)
İnsan denen varlığın özünü, insan doğasını kavramayı, diğer canlılarla birlikte yaşayan bir tür olarak kendimizi anlamayı konu edinen felsefı-bilimsel öğreti;

insan yaşamım somut gerçekliği içinde bir bütün olarak ele almaktan yana olan "insan felsefesi".

İnsanoğlunu tüm diğer varlıklardan ayıran temel niteliklerin, insanı insan yapan ayırt edici özelliklerin neler olduğu sorusuyla yola koyulan felsefı insanbilim, felsefenin konusunun ne yalnızca madde ya da doğa ne de tek başına tin ya da bilinç değil, bu ikisini bir potada eriten somut yaşaııu ve gerçekliği içinde "insan" olması gerektiğini savunur.

Hem insanın doğasının anlaşılması hem de insanın kendini kavrayışı üzerine yoğunlaşan felsefi insanbilim, insana ait, insanliğa dair ne varsa -biyolojik evrimimiz, tarihsel gelişme sürecimiz, toplumsal ve bireysel anlamda çeşitlilik ve değişkenlik gösteren niteliklerimiz vb: kuşatma savındadır. Bu yüzden de konuyla ilgili her türlü "bilim"in ortaya koyduğu bilgileri bütünlüklü bir "insan tasarımlarında buluşturmaya, doğa bilimleri ile tin bilimlerinin (kültür ya da insan bilimleri) vardığı sonuçlan uzlaştırmaya, bunlar arasında bir köprü kurmaya özen gösterir.


Felsefı insanbilimin ilk izlerine Kant ile Herder 'de rastlansa da kendine öz felsefı bir hareket olarak ortaya çıkışı 1920'lerin sonuna doğrudur. hıta felsefesi geleneği içinde Almanya'da fılizlenen felsefi insanbilimin başlica temsilcileri önceleri Max Scheler ile Helmut Plessner , sonraları ise Arnold Gelılen ile Ernst Cassirer olmuştur.


Zamandizinsel açıdan felsefi insanbilimin ortaya çıkışı, Heidegger 'in "varoluşçu" felsefesi ve Frankfurt Okulu 'nun "eleştirel toplum kuramı" yla eşzamanlidır. Bu düşünce iklimi içindeki Alman fılozofların ilgisi, o ana dek hiç olmadığı kadar "insan yaşantısının kavranması"na yönelmiş; bu düşünürler bir yandan insanın doğadaki yerini aydınlatmaya çabalarken, bir yandan da insanın özü üzerine felsefe üretmeye çalışarak, insan doğasının anlaşılmasının insan yaşamının gücü bir biyolojik yönelimi de içeren toplumsal, kültürel ve düşünsel boyutlarıyla daha fazla ilgilenmekten geçtiğini düşünmüşlerdir.


Başka bir deyişle insan yaşamının toplumsal ve kültürel boyutları ile biyolojik yönü arasındaki ilişkiyi çıkış noktası yapan felsefı insanbilimin varmak istediği yer, "insan doğasının yoğrulabilir, her türlü kıvamı alabilir niteliğini' açığa çıkarmaktır.