Trompet

[Dygsuz]

[Linkleri Görebilmek İçin Üye Olmanız Gerekmektedir. Üye Olmak İçin Tıklayın...]



[Linkleri Görebilmek İçin Üye Olmanız Gerekmektedir. Üye Olmak İçin Tıklayın...]


İSİM : Trompet
AİLE : Bakır Üflemeli Çalgı
SES ARALIĞI : Yaklaşık 3 oktav
YAPILDIĞI MADDE : Bakır; genelde sarı ve gümüş kaplama maddesi kullanılır.
BÜYÜKLÜK : Yaklaşık 46 cm uzunluğunda açıldığında ise 1.4 metre
KÖKLERİ : İlk pistonlu trompetler 1820’de Almanya’da ve 1825’te Amerika’da yapılmıştır.Bach ve Handel çağında kullanımı yaygınlaşmıştır.
KATEGORİ : Üflemeli; Enstrümanın sesi, bir hava sütununun titreşimi ile ortaya çıkar.
Trompet yaklaşık 3500 senelik enstrümandır. Mısır’da Kral Tutankhamon’un mezarından gümüş ve bronz trompetler çıkarılmıştır.


Alaşımlı ağızlıklı soluklu bir çalgıdır.
Notası, ikinci çizgi Sol açkısı ile yazılır.
Diyapazona göre duyulusu, bir büyük ikili aşağıdandır.
Solo ve eşlik görevi verilir.
Armoni Muzikalarında, en az iki partisi bulunur.
Ses rengi, açık ve parlaktır.

Ses dizisi genişliği :
a. Kalın bölüm b. Orta bölüm c. İnce bölüm

Sağ elin 1,2 ve 3 ncü parmakları, pistonlar üzerinde, sol el çalgının altından destek görevi yaparak, çalgının ağızlık bölümü dudaklara dayatılır ve yere koşut bir tutuşla çalınır.
Dudakların; kusursuz, dişlerin; düzgün ve eksiksiz (ön dişler) olması, aranılan nitelikler arasındadır. Bu çalgıya başlamak için, on - oniki yaş normaldir. Ancak, yirmibeşinden sonra öğrenmeğe çalışmak, gereksiz bir gayret olur (yeni başlayanlar için). Günlük çalışma konusunu, dudakların ve bünyenin dayanıklılığına bırakmak gerekir. Çünkü, çok çalışmak isteyen bir çalgıdır. Bununla beraber, her gün en az, dört saat çalışılmalıdır.
Bu çalgının geçmişi, çok eski yıllara dayanır. Tanınmış olan iki biçiminden, düz ve pistonlu olanlarından, bugün en çok kullanılanı; Si b sesinde ve pistonlu olanıdır. Çok eski devirlerdeki zafer törenlerinin en başta söz edilen çalgısı, düz Trompetlerdir. Bu Trompetlere piston düzeni ancak ondokuzuncu yüzyıl başlarında konuldu, önceleri İtalyan Operalarının Orkestralarında yer aldı. Besteciler armonik sesler veren düz Trompeti kullandılar. Sonra, Bach ve Haendel çağında yaygınlıkla kullanılan bir çalgı oldu. Klasik bestecilerin Orkestralarında iki Trompetle yetindiklerini, Wagner ile yeniden önem kazandığını söylerken, bu deyişe koşut olarak, çalgının gelişme zamanını da düşünmek gerekir, pirinçten yapılma, ağızlıklı ve pistonlu Trompetler günümüzde gelişme devrim tamamlamış durumdadır. Çalgıya piston düzeni eklendikten sonra, çeşitli seslerde yapıldı. Bir zaman Fa ve Mi b seslerinde yapılanlar kullanıldı. Şimdi bunların yerine Do ve Si b seslerinde yapılanlar kullanılmaktadır. Artık Fa ve Mi b sesleminde olanlar pistonsuz Trompetlerdir. İnce bölüm seslerinin çıkarılabilmesi oldukça güçtür. Bu sesleri sağlamlıkla çıkartabilecek çalıcılar gereklidir. Parlak ve gür bir sesi vardır. Kalın bölümün ilk iki notası, ince bölümün son üç notası dışarı kalmak üzere diğer seslerde yazılacak tüm ezgileri, parlak, kusursuz ve başarı ile seslendirebilir. Sesleri acı bir özellik taşır. Bu özelliğini kapatmak için yanında Kornete de yer verilmesi zorunludur. Armoni Muzikaları için, çoklukla iki Trompet partisi yazılır. Eğer çalıcı, parti sayısından 1 çok ise, bu durumda birinci partiyi; 1, ikinci partiyi; 2 kişi çalar. 2 çok ise, her iki partiye de; ikişer çalıcı verilir. Eğer dört parti varsa, bu partilerin dağıtımı şöyle yapılır:

a. 1 nci parti, 1 nci Trompete
b. 2 nci parti, 1 nci Kornete
c. 3 ncü parti, 2 nci Kornete
d. 4 ncü parti, 2 nci Trompete verilir.
Topluluk içerisinde, Kornetlerle ve Trombonlarla birleştirilmiş Trompetler P., ve PP., seslerine çok iyi bir etki yapar. Bu çalgı, Armoni Muzikalarının pistonlu ve sürgülü Trombonları ve bütün alaşımlı çalgıları ile çok iyi birleşir. Yapılışı, çabuk notaların çalınmasına elverişlidir. Bağlı - bağsız, dilli, çift dilli, diatonik, kromatik ve çabuk ezgileri kolaylıkla başarabilir. Eşlik ezgilerindeki uzun seslerde, düzen (akor) durumundaki Trompet partilerini; sekizli, altılı, beşli ve üçlü aralıklar ile kullanmalıdır. Bu gibi durumlarda, uyumsuz aralıkları zorunlu olmadıkça kullanmamalıdır. Sürekli uyumsuz (dissonan) aralıkları ve özellikle, dörtlü aralığı sert bir etki bırakacağından kullanmaktan çekinmelidir.
Ezgilerin tatlı ve gür sesçisi Trompet için, tüm duygulan seslendirmek kolaydır. Yeter ki, onun anlatım gücüne uygun ezgiler oluşturulsun. Dinletilerde, erkekçe duyguların çizgilenişi beliriyorsa içinizde; Trompetin varlığını öğrenmiş olursunuz.
ÇİFTLEMELER
SESDAŞ ÇİFTLEME:
Trompet ile Büyüt Flüt, Trompet ile Obua veya Trompet ile Klarnet: Trompet egemendir. Duyuluş kuvvetlenmiş, Trompet yumuşatılmış olur. Çoklukla (F) de yapılır.
SEKİZLİDEN ÇİFTLEME:
Trompeti bir sekizli yukarıdan çiftlemek için, üç veya dört (iki Büyük Flüt ve Obua gibi) çalgı düşünülür.
Trompet ile Trombon: Kullanılır.
Trompet ile Korno: Pek kullanılmaz.
Alaşımlı çalgılar, sesdaş olarak katlanmağa elverişlidirler. Bir ezginin seslendirilişinde bu düşünceye yer verilmesi kusur değildir, örneğin, üç Trombonun veya dört Kornonun birden aynı ezgiyi seslendirmesine çok rastlanır. Bu durumda, duyuluş çok dolgun ve kuvvetli olur. Alaşımlı çalgıların sekizli biçiminde çiftlenmeleri daha iyi sonuçlar verir.