*** NeViT KoDaLLı ***

[aZaT07]

Nevit Kodallı (doğum 1924) besteci, kompozitör.

Ortaokulu Mersin’de bitiren Nevit Kodallı, 1939 yılında Ankara Devlet Konservatuarı Kompozisyon bölümüne girdi. Necil Kazım Akses ile kompozisyon, Ferhunde Erkin’le piyano, Ernst Preatorius ve Hasan Ferit Alnar’la teori ve müzik tarihi çalıştı. Konservatuarın ileri devresini 1947’de bitiren besteci, 1948’de devlet bursuyla Fransa’ya gönderildi. Paris’te Ecole Normale de Musique’de Arthur Honegger’in kompozisyon, Jean Fornet’nin orkestra şefliği öğrencisi olarak çalışan besteci, ayrıca Nadia Boulanger’den özel dersler aldı.

1953'de yılında Türkiye'ye dönen Nevit Kodallı, aynı yıl Ankara Devlet Konservatuarı’nda kompozisyon öğretmenliğine getirildi. 1955 – 1991 yılları arasında Ankara Devlet Opera ve Balesi’nde orkestra şefliği, 1971 – 1981 yılları arasında Devlet Balesi’nde yönetmenlik, 1989 – 1993 arasında Ankara Konservatuarı’nın müzik ve müzikoloji bölümü başkanlığı yapdı. Kültür Bakanlığında "bakan danışmanı" olarak çalıştı.

Emekli olduktan sonra Mersin’e yerleşen Nevit Kodallı, Çukurova Devlet Konservatuarı’nda dersler vermekte ve Mersin Filarmoni Derneği’nin danışmanlığını yapmaktadır.

Oğlu Murat Kodallı da piyanist ve orkestra şefidir. Oğlunun eşi Yelda Kodallı ise Koloratur soprano'durne değin sürdürmüştür.

Ödüller
* Fransa’nın edebiyat ve güzel sanatlar alanında sunulan "Officier" nişanı
* 1981 yılında "Devlet Sanatçısı" unvanı
* 1997’de Sevda-Cenap And Müzik Vakfı’nın “Onur Ödülü Altın Madalyası
* Anadolu Üniversitesi Fahri doktora
* Cumhuriyet Üniversitesi Fahri doktora

Başlıca Yapıtları

Oratoryo ve Kantat
1) 1950 - 1952 “Op. 13 Atatürk Oratoryosu”, soprano, tenor, bariton, koro ve büyük orkestra için, Cahit Külebi’nin şiiri üzerine, İlk seslendirme: Ankara Devlet Operası Solistleri ve Hans Herner yönetimindeki Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası.

2) 1973 “Op. 25 Cumhuriyet Kantatı”, solo tenor, koro ve orkestra için, ilk seslendirme: Hikmet Şimşek yönetimindeki Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası. Solist: Cemil Sökmen

Opera ve Bale Müziği
1) 1954 - 1956 “Op. 16 Van Gogh”, beş perde; solistler, koro ve orkestra için, ilk temsil: Ankara Devlet Operası, şef: Kodallı.

2) 1962 - 1964 “Op. 19 Gılgamış”, dört perde; solistler, koro ve orkestra için, Orhan Asena’nın librettosu üzerine; ilk temsil: Ankara Devlet Opera ve Balesi, şef: Kodallı.

3) 1958 “Op. 17 Antigone”, büyük orkestra için,

4) 1976 “Op. 27 Hürrem Sultan”, büyük orkestra için, ilk seslendirme: Ankara Devlet Opera ve Balesi Orkestrası, şef: Nevit Kodallı

Orkestra Eserleri ve Konçertolar
1) 1946 “Op. 5 Suit”, ilk seslendirme: Hans Rosbau yönetimindeki Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası

2) 1948 “Op. 9 Sinfonia (do majör), ilk seslendirme: Hans Rosbau yönetimindeki Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası

3) 1969 “Op. 22 Telli Turna”, küçük orkestra için “suit”, ilk seslendirme: Hikmet Şimşek yönetimindeki Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası

4) 1980 “Op. 24 Ebru”, “kentet”in orkestra düzenlemesi, ilk seslendirilme: Hikmet Şimşek yönetimindeki C.S.O. solist: Gülay Uğurata

5) 1974 “Op. 26 Güzelleme”, küçük suit, ilk seslendirme: Ankara Halkevi Orkestrası

6) 1983 “Op. 28 Viyolonsel Konçertosu”, ilk seslendirme: Hikmet Şimşek yönetimindeki C.S.O. solist: Ali Doğan

Oda Müziği ve Koro Eserleri
1) 1945 “Op. 3 Passacaglia ve fugue”, yaylılar orkestrası için

2) 1945 “Op. 4 Sextet”, yaylı çalgılar için, ilk seslendirme: Ankara Radyosu, Orhan Borar, Fethi Kopuz, Behzat Şarıl, Naci Bolgi, Nusret Kayar, Enver Kakıcı

3) 1947 “Op. 8 Kuartet No:1”, yaylılar için, ilk seslendirme: Tibor Varga Kuarteti, Darmstadt

4) 1949 “Op. 10 Sinfoniette”, yaylılar orkestrası için, ilk seslendirme: Darmstadt Tiyatro Orkestrası, Şef: Herman Scherchen

5) 1954 “Op. 15 Poema”, solo keman için, ilk seslendirme: Lico Amar, İsviçre Radyosu

6) 1966 “Op. 21 Kuartet No:2”, yaylılar için, ilk seslendirme: Suna Kan, Ulvi Yüvelen, Ruşen Güneş, Doğan Cangal

7) 1971 “Op. 23 Ebru”, piyanolu beşli, ilk seslendirme: Viyana Solistleri

8) 1962 “Op. 20 Beş Halk Türküsü”, ilk seslendirme: Ankara Devlet Opera Korosu

Şan ve Piyano Eserleri
1) 1946 “Op. 7 Yedi Şarkı” ilk seslendirme: Evin Örge, Bülent Arel

2) 1949 “Op. 11 Pastiches” ilk seslendirme: Radyo Paris, Solist: Aydın Gün

3) 1954 “Op. 14 iki şarkı” ilk seslendirme: Cemil Sökmen

4) 1958 “Op. 18 Garip Şarkılar Albümü” ilk seslendirme: Selim Ünokur ve Nevit Kodallı

5) 1942 “Op. 1 Ballad”, ilk seslendirme: Bülent Arel

6) 1945 “Op. 2 Piyano için Parçalar” ilk seslendirme: Nevit Kodallı

7) 1950 “Op. 12 Sonat” ilk seslendirme: Nevit Kodallı

8) 1946 “Op. 6 Ostinato”, çocuklar için ilk seslendirme: Nevit Kodallı

(Nevit Kodallı’nın ayrıca 250 dolayında tiyatro müziği, çok sayıda marş ve çocuk şarkısı vardır.)

1 EyLüL 2009 da kaybettiğimiz bu değerLi üstadımızın Atatürk Oratoryasunu da özeLLikLe anmadan geçemeyeceğim...

Nur içinde yat Nevit ustam. Mekanın Cennet oLsun!!!



ATATÜRK ORATORYOSU


UYKUSUZ GECELER



ERKEK:

Birinci Dünya savaşı bulmuştu sonunu,

Şaşırmıştı Avrupa kendi yolunu.



KIZ :

Fakat tanımıyordu Türk’ün oğlunu.

Donanmayla İzmir’e geldiği zaman,



KORO : Gözünü kırpmadı plan yaptı Ata’m.



ERKEK :

Düşman olmaz hayal kuruyor,

Anadolu’mu paylaşmak istiyordu.



KIZ :

Türk Milleti ise cesur,bekliyordu.

Güvenirken silaha çıldırmış düşman,



KORO : Mumlar bitti ama yine çalıştı Ata’m.



ERKEK:

Düşman olmuş batılının maşası

Unutmuş mu Fatih’i,Alparslan’ı?



KIZ :

Bilmiyor mu Türk’ün kalbinde yananı,

İsterken O,koparmayı candan,



KORO: Sabahlara kadar ayaktaydı Ata’m.



ERKEK:

Yurdum paramparça,her tarafta düşman,

Silahım süngü olsa ,ekmeğim yavan,



KIZ :

Yine de eser rüzgarım , ah ne yaman

Sarılmışken çevrem doğudan,batıdan,



KORO : Mavi gözlerini hiç yummadı, sabaha dek Ata’m.



ERKEK:

Tutmuş düşman Kocatepe’yi dört yandan

Mehmetçik öldü,vatan kaldı yaşayan.



KIZ :

Bu gün Türkiye’m hediyedir O’ndan

Zor durumdayken millet,Allah’a tapan,



KORO : Uyku nedir bilmedi,düşündü hep Ata’m.



ERKEK:

İtalyan’ı,Fransız’ı ve Yunan’ı,

Tanıdı,kendini ateşe atanı,



KIZ :

Vatan için toprak altına yatanı

Unutmuşken bunu karşıdaki düşman



KORO : Dinlenmeden çare aradı Ata’m.



ERKEK :

Bir on Kasım sabahı güneş doğmadan

Yüce milletin matemi son bulmadan,



KIZ :

Dokuzu beş geçe durdu yelkovan.

Ebedi uykusuna dalarken Ata’m



KORO : Uyuyabilir mi hiç yas tutan vatan?



ERKEK :

Çalıyor acı acı bu gün sirenler,

Ağlıyor dünya yüzündeki tüm Türkler.



KIZ :

Neler kazandırdı ,O ,bizlere neler,

Ne yaşlar dindi , ne matem sona erdi,



KIZ VE ERKEK :

Ama kalbimizde hep,



KORO : ATA’M ÖLMEDİ...................................