Sağlam karakterli çocuk yetiştirmek için öneriler

[Kader]

Sağlam karakterli çocuk yetiştirmek için öneriler


Bir insanın hayat maratonu içinde kendisini sabırla ayakta tutacak, olaylar karşısında sarsılmamasını sağlayacak en önemli özelliği karakteri. Sağlam karakterli, doğru düşünen, hadiselerin üstünden gelmesini bilen bir yetişkin olabilmek için, eğitim aileden başlıyor. Doç. Dr. Halil Ekşi, düzgün karakterli çocuklar için ebeveynin iyi bir rol modeli olması gerektiğini belirtiyor.Her aile çocuğunun başarılı ve iyi bir insan olmasını ister. Okul performansı yüksek, akranları arasından sıyrılmış, iyi bir iş sahibi olmuş aynı zamanda saygılı, sorumluluk duygusu gelişmiş, iyiliksever, doğru sözlü bir çocuğa sahip olmak tek arzularıdır. Oysaki çocukların ilk ve öncelikli karakter 'şekillendiricileri' ebeveyndir. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Halil Ekşi, düzgün karakterli çocuklar için ebeveynin iyi bir rol modeli olması gerektiğini söylüyor.

Çocuklarda 1,5 yaşından itibaren çevresel etkiye bağlı olarak karakter oluşmaya başlar. Doç. Dr. Halil Ekşi, karakter oluşumunda en büyük yükün özellikle de okulöncesi dönemde ebeveynde olduğunu belirtiyor. Ekşi, "İnsan doğasında var olan birtakım 'iyi niteliklerin' çocuklarda ortaya çıkması, gelişmesi için çaba sarf edilmeli. Ancak şu unutulmamalıdır ki çocuklarımızın doğuştan getirdikleri özelliklerin iyiye yönlendirilmesi ve ahlaki değerlerin oluşturulması zaman ister. Çocuklara öncelikle dürüstlük, başkalarına saygı ve sorumluluk gibi temel değerler verilmelidir. Büyüdükçe sabır, adalet ve ölçülü olmak üzerine yoğunlaşılmalıdır." diyor.

Çocuklarınıza örnek olun

Evde iyi davranışlara modellik yapın. Komşusunun haklarına saygı gösteren, başkalarının arkalarından konuşmayan ebeveynler, adalet veya sorumluluğa dair çocuklarıyla konuştuklarında daha etkili olacaklardır. Kendinize ve ailenize yüksek ahlaki standartları hedef edinin.

Eşinize, çocuklarınıza ve diğer aile fertlerine karşı saygılı olun. Unutmayın, çocuklarınızın başkalarına karşı duyarlılık ve duygudaşlık kazanabilmeleri, diğerlerine saygıyla davranmalarına bağlıdır ve bu konuda model sizsiniz.

Ailenizle televizyonsuz bir ortamda yemek yemeye özen gösterin. Yemek hızlı bir atıştırma dahi olsa bu zamanı, çocuklarınızın sorunlarını dinlemek için bir fırsat olarak kullanın.

Aile etkinlikleri planlayın. Çocuklarınızı bu planlarınıza dahil etmeyi unutmayın. Kendi önerilerine değer verildiğini fark etsinler.

yanlarında asla kötü alışkanlıklarınızı sergilemeyin.

Çocuklarınıza ahlaki ve manevi değerlerinizi aşılamayı unutmayın.

Ailenizle birlikte çeşitli sosyal hizmetlere katılın. Çevrenizde yardıma muhtaç kimseler varsa onlarla ilgili yapılacak çalışmalara çocuklarınızı da dahil edin.

Çocuklarınızla birlikte evde okuma zamanı oluşturun. Özellikle edebi eserler, karakter gelişimi için iyi birer kaynaktır. Kitaplardaki karakterlerin sergiledikleri davranışlar üzerine konuşun.

Para harcamaları konusunda plan yapmalarına yardımcı olun. Kendi bütçelerini yapsınlar. Siz de maddi olmayan ödüllendirme yöntemini kullanmaya özen gösterin.

Çocuklarınızla sizin hayatınız ya da geçmiş büyüklerinizin hayatları hakkında konuşun. Böylece kendi yaşamlarında başkalarının etkilerini ve önemini kavrayabilirler. Bu aynı zamanda, bir aile geleneği oluşturulmasını da sağlar.

Çocuklarınıza, hayatınızda değer verdiğiniz, beğendiğiniz kişilerden bahsedin. Sahip olduğu hangi özelliklerden dolayı onları beğendiğinizi izah edin. Onların kendi kahramanları hakkında da konuşun.

Çocuklarınızın günlük problemlerini kendilerinin çözmelerine müsaade edin. Seçeneklerden bahsedin, cesaret aşılayın.

Gazeteler yoluyla karakter eğitimi

Çocuklara doğru ya da yanlış davranışları göstermek adına gazetelerden örnekler verilebilir:

Saygı: Seçilecek bir haberde saygı sınırlarının zorlanıp zorlanmadığı değerlendirilip, kime niçin saygılı olunması gerektiği anlatılabilir.

Sorumluluk: İlgili bir haber bulunarak, sorumlu ya da sorumsuz davranış olma açısından bu konu üzerinde konuşulabilir.

Doğruluk: Doğru ya da yanlış davranış içeren bir haberi gazeteden bulmasını isteyebilirsiniz.

Hoşgörü: Çocuğunuz çeşitli kültürleri, dinleri, anlayışları temsil eden haberleri toplayabilir. Daha sonra bu haberler üzerinden insanların farklılıkları ve niçin hoşgörülü olmak gerektiği üzerine konuşabilirsiniz.

Cesaret: Bir yangın haberinde itfaiyeciler, ya da bir çatışma haberinde savaş muhabirleri örnek gösterilip, olumlu cesaret örneği sergileyen kişi ve gruplar hakkında değerlendirme yapılabilir.

Adalet: Adalet duygusunun önemini, gazetelerden seçeceğiniz olumlu ya da olumsuz haber örnekleriyle tartışın. Ülkeler arasındaki anlaşmazlıklar, polisiye olayları anlatan haber örnekleriyle kişiler, kurumlar ve toplumların niçin adalet duygusuna sahip olması gerektiğini değerlendirin. Bu tarz bir iletişim, çocuğun karakter oluşumu yanında olayları algılama ve çözümleme yeteneğini de geliştirecektir.