Arşın mal alan 1945

[Azeribalasi]

Arşın mal alan 1945

Məzmun
Bakı, XX əsrin əvvəli. Gənc tacir Ə������sgər(Rəşid Behbudov) evlənmək fikrinə düşür. Lakin dövrün qaydalarından fərqli olaraq o, qızı toydan öncə görüb sonra evlənmək istəyir. Bəs nə etməli? Bu məsələnin həllində dostu Süleyman(İsmayıl Ə������fəndiyev) onun köməyinə gəlirâ⡬¦
Film haqqında
* Film aktyor-müğənni Rəşid Behbudovun kinoda ilk işidir.
* Film aktyor Lütfəli Abdullayevin kinoda ilk işidir.
* Musiqili film dahi Azərbaycan bəstəkarı Üzeyir Hacıbəyovun eyniadlı operettası əsasında ekranlaşdırılmışdır.
* Təkcə 1945-ci ildə bu filmə (ekrana buraxıldıqdan sonra) 16,27 milyon tamaşaçı baxmışdır. 8-ci yeri tutmaqla prokat lideri olmuşdur. (”Domaşnaya Sinematika” bədii filmlərinin kataloqu. Moskva, 1966).
* Film nəinki Azərbaycan, həm də sovet kinosuna dünya şöhrəti qazandırmışdır.
* Rusiya kinosunun 100 illiyi münasibətilə aparılan sosioloji tədqiqatlar nəticəsində sovet kinosunun inkişafına əhəmiyyətli təsir göstərmiş sovet filmlərinin və sovet ekranında uzun illər nümayiş etdirilmiş xarici ölkə filmlərinin arasından ”100 Sevimli film” seçilmişdir. Həmin filmlər üç hissəyə-Qızıl, Gümüş və Bürünc siyahılara ayrılmışdır. 1945-ci ildə istehsal olunmuş ”Arşın Mal Alan” kinokomediyası məşhur kino mütəxəssislərinin yekdil rəyi ilə ”Qızıl Siyahı” ya daxil edilmişdir. (”Oqonyok” jurnalı, ââ⡬�â⡬” 2, Yanvar, 1996).
* Film 136 ölkədə nümayiş etdirilmiş, 86 dilə tərcümə edilmişdir.
* Soltan bəy obrazını oynayan Ə������ləkbər Hüseynzadə filmdən əvvəl 600 dəfə səhnədə bu obraza həyat vermişdir.
* Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi Beynəlxalq Bankın maliyyə dəstəyilə ”Arşın mal alan” filminin Moskva Film Fondundakı nüsxəsinin ölkəmizə gətirilərək, Azərbaycan dilində yenidən bərpa olunmasını təşkil edib. 16 May, 2006-cı ildə film 60 illiyində ilk dəfə nümayiş etdirilib.
* Filmin çəkilməsi Stalinin göstərişi ilə həyata keçirildiyindən Mir Cəfər Bağırov çəkilişlərə xüsusi nəzarət etmişdir.
* Filmdə gözə dəyən nə varsa hamısı təbiidir. Bu filmdə ümumiyyətlə butafordan istifadə edilməyib. Qızıl, bəzək əşyalarından tutmuş bütün ev əşyalarına qədər hər şey təbii və həqiqətən qiymətli əşyalardır. Rəşid Behbudov xatırlayırdı ki, çəkilişlərdə istifadə olunan qiymətli əşyalar muzeydən və xüsusi elanlarla əhalidən çəkiliş müddətinə götürülmüşdü.
* Leyla Bədirbəyli Gülçöhrə roluna 50 qızın içərisindən seçilmişdi.
Festivallar və mükafatlar
1)1946-cı ildə
* Bəstəkar Üzeyir Hacıbəyova (ölümündən sonra), rejissor Rza Təhmasibə, aktrisa Leyla Bədirbəyliyə, aktrisa Münəvvər Kələntərliyə, aktyor Rəşid Behbudova, aktyor Lütfəli Abdullayevə və aktyor Ə������ləkbər Hüseynzadəyə SSRİ Dövlət Mükafatı verilmişdir.
Filmin heyəti
Filmin üzərində işləyənlər
Ə������sərin Müəllifi : Üzeyir Hacıbəyov
Ssenari Müəllifi : Sabit Rəhman
Quruluşçu Rejissor : Rza Təhmasib, Nikolay Leşşenko
Rejissor : İsmayıl Ə������fəndiyev
Quruluşçu Operator : Ə������lisəttar Atakişiyev, Muxtar Dadaşov
Bəstəkar : Üzeyir Hacıbəyov
Musiqi Redaktoru : Niyazi
Səs Operatoru : Ağahüseyn Kərimov
Quruluşçu Rəssam : Yuri Şvets
Rəssam : Ağamehdi Qumriyev
Geyim Rəssamı : İsmayıl Axundov
Mahnıları Rus Dilinə Tərcümə edən : Tatyana Streşneva
Rejissor Assistenti : Zeynəb Kazımova, Ə������lisəttar Məlikov, N. Rusanova
Montaj üzrə Assistent : A. Strijova
Operator Assistenti : Kazım Həsənov
Filmin Direktoru : Daniil Yevdayev, Teymur Hüseynov
Xoreoqrafiya Müəllifi : Ə������libaba Abdullayev
Rollarda
Rəşid Behbudov-Ə������sgər
Leyla Bədirbəyli(Leyla Cavanşirova kimi)-Gülçöhrə
Ə������ləkbər Hüseynzadə-Soltan bəy
İsmayıl Ə������fəndiyev-Süleyman
Münəvvər Kələntərli-Cahan xala
Lütfəli Abdullayev-Vəli
Fatma Mehrəliyeva-Telli
Rəhilə Mustafayeva-Asya
Mirzəağa Ə������liyev-Məşədi İbad
Janr: Komediya
Məhəbbət
Musiqili
İlk baxış tarixi: 21 Yanvar, 1949, Finlandiya
29 İyul, 1950, ABŞ
16 May, 2006, Bakı(bərpa edilmiş versiyası-azəricə)
Dil: Azərbaycan dili
Ölkə: Azərbaycan
İstehsalçı qurum: Bakı Kinostudiyası
Filmin növü: Tammetrajlı Bədii Film
Rəng: Ağ-Qara
Vaxt: 99 dəq.
İl: 1945
Film çəkilən yerlər: Bakı
Texniki məlumatlar: 10 hissə
2715 metr
35 mm