Güçlü Kadınlar

[Dygsuz]

Derinden etkileyen bir çalışma. Phil Borges, dünya çapındaki kadın ve genç kızlara sosyal ve ekonomik adalet getirerek, bizi yavaş ama düzenli bir değişimin kenarlarındaki “soğuk ve çoğu zaman isimsiz kadın kahramanlar” ile yüz yüze getiriyor.

Isabelle Allende

2004 yılında, yoksulluğu hafifletmek için, kırsalda yaşayan kadınlara izin gereksinimine dikkati çekmek amacıyla, dünya çapında düzenlenen bir kampanyada CARE organizasyonu ile ortak çalışmıştım. Dünya üzerinde birbirinden kilometrelerce uzak ülkelerdeki izin verilmiş bu olağanüstü kadınların hikayelerini toplamak için Afrika, Asya ve Güney Amerika`ya seyahat ettim. İşte o isimsiz kahraman kadınlardan birkaç tanesinin eşitlik ve farkı kapama mücadelelerinin hikayesi...

Fahima , 38
Kabul, Afghanistan


Fahima, 1985’ den beri öğretmenlik yapıyor, 1996 ‘da Taliban hareketi basladığında işini kaybeden, çalişan binlerce kadından bir tanesi. Tüm tehlikeyi ve Taliban’ın tehditlerini göze alarak genç kızlar için kaçak bir okul açtı. Evine her hafta, matematik, sosyal bilimler, Pushto (yerel dil) öğrenmek için 130 genç kız geliyordu... Kızlara Fahima`nın evine neden gittikleri sorulduğunda, O’nun, teyzeleri olduğunu söylüyorlardı. Din polisi tarafından fiziki taciz ile tehdit edilmesine rağmen Fahima 2001 yılında Talibanın gidişine kadar bu görevini sürdürdü...

Humaria, 11
Kabul, Afghanistan


Humaria yumurta satarak ailesinin geçimine ve –Afganistan’da savaşın yoksulluğa sürüklediği bir çok aile gibi- hayatta kalabilmek için yaşam mücadelesine katkıda bulunuyor… Afganistan’ da 7–13 yaş arasındaki çocukların sadece yarısı okula gidebiliyor... Okumak bir lüks ve tercih haline gelince oğlanlar da kızlar gibi seçiliyor...

Yelda, 12
Afghanistan


Yelda Taliban hükümeti düşene kadar, evde halı dokuyan ailesine yardım ediyordu... Şimdi, öğretmen olmak ve İngilizce öğrenmek istiyor. CARE tarafından 9-14 yaş arası kız çocuklarına yardım amaçlı desteklenen “Kızlar okula projesi”ne kaydoldu.

Abay, 28
Awash Fontale, Ethiopia


Abay, genç kızlarını 12 yaş öncesinde sünnet eden bir kültüre sahip ülkenin çocuğu... Sünnet zamanı geldiğinde “hayır” diyen bir genç kız. Annesi ısrar ettiğinde sünnetsiz kadının cezalandırılacağı ve asla evlenemeyecegini söyler. Annesinin ısrarları dayanılmayacak/ karşı koyulmayacak bir hal aldığında koşarak uzaklaşıp bir akrabası (büyükbabası) ile yaşamaya başlar... 8 sene sonra köyüne döner ve CARE ofisinde calışmaya başlar, bir ilkokulun ve kliniğin açılımına yardımı olur. 5 sene sonra, bir kadını sünnet töreni filmini vermeye razı eder ve filmi erkek şeflerine gösterir. Hayatında hiç, bir kadının sünnet oluşunu seyretmemiş olan şefleri şok geçirir. İki hafta sonra, erkek şefleri bir toplantı düzenler; 15 oya karşı 2 oyla, köyünde kadınların sünnet edilmesine son verilir.

Asgeli, 52
Awash Fontale, Ethiopia


Sünnet töreni/merasimi şefi olarak Asgeli yüzlerce kadının sünnetine şahit olmuş, sünnet etmiş biri. Şimdi, tıpkı diğerleri gibi, Abayın yanında onun sayesinde değişen ananenin destekçisi. "Bunu hep yaptık çünkü bu bir ananeydi, zorla yaptırılıyor ve zararlarını bilmiyorduk" diyordu...

Howa, 8
Awash Fontale, Ethiopia


Howa`nın annesi Awash Fontale de kadınlara yapılan sünnetin kötü bir uygulama olduğuna inandırılan ilk kadın. Abay`ın destek ve çalışmaları sayesinde, Howa, ailesi içinde sünnet olmayan ilk genç kız olacak.

Akhi, 32
Tangail, Bangladesh


13 yaşından önce, bedenini satmaya başlamadan önce Akhi teyzesi tarafından bir geneleve satılmıştı. Uzun yıllar orada çalıştırıldı... Bunalıma girince intiharı denedi, başaramadı... Hayatı seks tacirlerinin elinde son bulabilirdi... Siyasilerin, sosyal grupların ve dincilerin -neredeyse imkansız- desteğini alabilmek ve seks işçilerinin haklarının korunması amacıyla bir organizasyon kurulması icin yıllarca çabaladı, 3 kez tutuklandı, 1998 yılında “Nani Mukti Sangha” grubunu kurdu. Bu organizasyon genelevlerde “condom/prezervatif” kullanımını başlattığında, genelevlere 12-13 yaşında alınan kız çocuklarının sayısında hatırı sayılır bir azalma olmuştu... Bugün hala seks işçilerinin hakları için mücadele veriyor/çalışıyor, öylesi güçlü bir kişilik ki polis bile kendisinden korkuyor...

Renchin, 59
Dharamsala, India


1991 yılında bir grup 66 cüce Tibetli kadın Hindistan’ın Dharamsala sokaklarında boy gösterdi... Çin`in baskıcı rejiminden kaçan ve Hindistan`a sığınan bu insanların ne yaşam yerleri, ne yiyecekleri, ne de yaşam destekleri vardı. Kendisi de sığınmacı olan Tibetli Renchin, onlara oturacak ve bakılacakları yer buldu. Emekleri desteklenerek büyüdü, bir organizasyon haline geldi. Sadece yiyecek, mesken değil sağlık, hatta eğitim desteği bile buldu.

Geleneksel olarak, Tibetli rahibeler nasıl dua edileceğini öğreniyor fakat duaların anlamlarını öğrenmiyorlardı. Buda’nın öğretilerine göre doğrudan bir soyları olmadan rahibeler mukadder kılınmak için gerekli soydan yoksundular. Sadece keşişler öğretmen olarak atanabilirdiler ve öğreticilikleri sayesinde geçimlerini sağladılar. Rahibelere öğretmen olabilmeleri için zorunlu eğitim verilmesi ile Renchin onların ekonomik bağımsızlıklarının kapılarını açtı.

Adjoa, 28
Bowku Village, Ghana


Adjoa eşinin dört karısının en genciydi ve yaşamının büyük bir bölümünü mısır ekerek ve toplayarak tarlalarda geçiriyordu. Diğer karıları ise temizlik işlerini paylaşıyordu. Ama Adjoa mutfakta sıcak bir ateş önünde gün tüketmektense çiftlikte diğer kadınlarla birlikte hareket etmeyi tercih ediyordu.

Geçen sene CARE, Adjoa ve organizasyondaki 30 üye kadına kredi tahsis etti. Tahsis edilen bu krediler kadınların, eşlerinin çocukları için harcamadıkları ilaç ve cibinlik gibi gerekli sağlık masraflarını karşılamalarına olanak tanıdı. Grup toplantılarında, kadınlar aile planlaması ve kadın hakları üzerine konuştular, birlikte olduklarında seslerini tek başına olduklarından daha çok ve kuvvetle duyuracaklarını keşfettiler. Haliyle gitgide, toplantılar dışında da, dışarda konuşurken daha az çekingen olmaya basladılar. Şimdilerde Bowku kadınları köylerinde düzenlenen erkeklerin de katıldığı tüm toplantılara katılıyorlar ve başarı ile komşu köylerin kadınlarını da eğitip gruplaşmalarını organize ediyorlar.

Azumah, 80
Bowku Village, Ghana


Azumah, Bowku köyünde, kadınların geçirdikleri aşamaları ve gerçekleştirdiği projeleri gururla anlatırken kızının Adjoa`nin kredi grubu ve yatırımlarının yetkilisi olduğunu... « Her şeyin son senelerde değiştiğini, şimdi kadınların, köylerinde daha çok söz sahibi olduğunu », söyledi...

Bashidu, 6
Bowku Village, Ghana


CARE on sene önce Bowku’da, kadınların gecikmiş eğitimleri ve evlenme yaşının geciktirilmesi için bir eğitim programı uygulamaya başladı. Artık Bashidu gibi diğer kızların da orta okul ve ileri düzeyde okuma şansı var...

Latifa , 9
Bowku Village, Ghana


Latifa, yaşıtı diğer kız çocukları gibi günde 6 saat okula gidiyor, aynı zamanda eve su taşınması, yemek pişirmek ve mısır tarlasının sürülmesinden de sorumlu. Bu yüzden okulunu bırakan kız çocuğu sayısı çok fazla. Programın amacı 13 yaşından önce evlenen kız çocuklarının yüzdesini azaltmak...

Wouli, 7
Bowku Village, Ghana


Wouli günde en az 4 saatini su ve eve yakacak odun bulmak icin harcıyor. Ve bu görevini iman içinde yapıyor. En yakın arkadaşı Atinyo ile birlikte ders çalışıyor. Okuldan sonra en az 2 saatini babasının evlerinin duvarına astığı tahta üzerinde yazılı matematik ve dil dersi ödevlerini yapmak icin harcıyor.

Transito, 91
Cayambe, Ecuador


Efsanevi bir insan hakları figürü olan Transito’dan sıklıkla “Ekvador’un Rosa Parks’” ı olarak sözedilir. İspanyol fethinden sonra yerli halkın çoğunun ellerinden hakları alındı ve sözleşmeli köleler olarak büyük çiftlikler sisteminde hizmet etmeye zorlandılar. Transito 1926’da 17 yaşında iken kendisini taciz eden bir çiftlik sahibine karşı hiç çekinmeden açıkça konuşup düşüncelerini yüksek sesle açıkladı. Küfür ettiği için 5 aylığına hapishaneye gönderildi. Serbest bırakılmasından sonra Ekvadorlu yerlilerin kötü durumlarının sözcüsü olarak bir efsane haline geldi. Daha sonra Ekvador politikası ve toplumunda yerli halkın geniş çapta saygı kazanmasına katkı sağlayan, yerli çiftçilerin düzenlediği bir greve yardımcı oldu.

Nana Gyetuah, 56
Dekoto Junction, Ghana


Koko Ana adıyla tanınan Nana, köyünün ilk kadın yöneticisi. Köyün yetkilisi olarak kereste simsarları tarafından yerle bir edilen kakao ağaçlarının ve köy halkının haklarının korunması için mücadele veriyor. Kayıt tutanların yıktıkları bir köprüyü onarmalarını reddetmesi üzerine köylüleri ayaklandırır ve yolu kapattırır. Amirinin kereste simsarlari ile menfaat ilişkisini belgelediğinde, amirinin şikayeti üzerine yakalanır ve bir ay hapis cezasına çarptırılır. Daha sonra CARE`in yardımı ile kurtarılır ve halkının tüm el konmuş tarlalarını geri alır. Böylelikle Koko ana, köyündeki kadınlara iyi ve kuvvetli bir örnek olur.

Augustina, 13
Dekoto Junction, Ghana


Augustina`nın ailesi Koko ananın onlar için savaş verdiği ailelerden birisi. Ağır yükümlülükler Augustina`nın ailesinin çiftlik arazisine zarar vermişti. Tarlada 7 saat çalışmasına rağmen, arta kalan zamanının 5 saatini de okula gitmek için harcıyor ve bir gün matematik öğretmeni olmanın hayalini kuruyor.

Rufo

Gilo

[Apancene]

Bir toplumun gelismislik seviyesi, kadinlarina verdigi hak ve degerlerle olculur kanisindayim.

Cox gozel bir ekleme abla ellerine sagliq.

meçulaşığ bende sana katılabilirmiyim

[gonul gull]

harika bir paylaşım.hem üzüntüyle hem de umutla okudum.karmakarışık oldum.bazıları için hala başlangıçlar yaşanıyor.