Uygulanan yaptırımlar nedeniyle İran'ın komşularıyla yaptığı ticareti azaltmanın yollarını arayan Obama yönetimi, bu konudaki en üst düzey yetkilisini Azerbaycan ve Türkiye'ye gönderiyor.
ABD Hazine Bakanlığı'nın terörizm ve finansal istihbarattan sorumlu Müsteşarı Stuart Levey, bugün Bakü'ye giderek, Azeri yetkililerle temaslarda bulunacak. Levey daha sonra İstanbul ve Ankara'yı ziyaret edecek.
Levey geçen hafta içerisinde yaptığı açıklamada, "Birleşmiş Milletler'de kabul edilen en son yaptırımlar kapsamında atılması gereken adımların takibi yapmak ve İran'ın gizli faaliyetlerinin yarattığı tehdit konusunda özellikle özel sektörle elimizdeki bilgileri paylaşmak istiyoruz" demişti.
BM Güvenlik Konseyi'ndeki son oylamada yeni yaptırımlara "hayır" oyu veren Türkiye, ABD ve AB tarafından uygulanan tek taraflı daha sert yaptırımları kabul etmeyerek, yalnızca BM kararlarını dikkate alacağını söylüyor.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, geçtiğimiz ay önümüzdeki beş yılda Türkiye ile İran arasındaki ticareti üç katına çıkarma sözü verdi ve Ankara’nın Tahran’la tercihli ticaret anlaşması yapma kararlılığını ortaya koydu.
ÇİN DE BÜYÜTEÇ ALTINDA
ABD geçtiğimiz ay Pekin’e İran’ı hedef alan BM yaptırımlarını ihlal ettiğine inandığı bir dizi Çinli şirketin adını verdi. ABD’li yetkililer bu şirketlerin isimlerini vermeyi reddediyor ancak şirketlerin Çin’in önemli enerji, savunma ve finans firmaları olduğu belirtiliyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Philip Crowley, Pazartesi günü yaptığı açıklamada “Pekin hükümetine haklarında kaygı duyduğumuz Çinli şirketlerle ilgili bilgi verdik. Onlar da bize araştırma yapacaklarına dair teminat sundu” dedi.
İran Türkiye’nin enerji ihtiyaçlarının yaklaşık üçte birini karşılıyor. Öte yandan İran’ın Türkiye sınırında yaşayan etnik Kürt topluluklar adına kaçakçılık ve yasal ticaret en önemli gelir kaynağı.
TÜRKİYE'NİN TİCARİ KAYIPLARI
Türkiye’de farklı partilerden politikacılar Türkiye’nin Irak’a yaptırım uygulandığında yaşadığı ticari kayıpları hatırlatarak aynısının yaşanmasını istemediklerini belirtiyor. Aslında bakılırsa Türkiye’nin İran’la ticareti büyük oranda tek taraflı.
Öte yandan ABD’nin baskıları etkisini göstermeye başlamış gibi görünüyor. İran konusunda çalışan ABD’li bir üst düzey yetkili, yaptırımların sonucu olarak, “Hiç son haftalarda yaşananlar kadar dramatik bir değişim görmemiştim” dedi.
Wall Street Journal (Hürriyet)