Aile bir agac gibidir. Tek basina ayakta durur baska bir yonden ise ormani olusturandir. Dallarini besler, meyve verir. Agacin ayakta durabilmesi için koklerini topraga sarmasi gerekir. Bu koklerden biri ise iletişimdir.
AILE IÇI ILETIŞIM
Anne ve babalar, Ailede saglikli iletişimin yolu sizler arasindaki olumlu iletişimdir. çocuklar guvendikleri, sevdikleri anne ve babalarinin davranislarini ornek alirlar, kisiliklerini bu yonde olustururlar. Bu nedenle çocuklarinizda gormek istediginiz davranislari sik sik tekrarlamalisiniz. Anne baba olarak aranizdaki fikir ayriliklarini çocuklarinizdan ayri bir ortamda cozmeye calismalisiniz.
Haftanin kac aksami kendinizi esinizle, çocuklarinizla tv karsisinda yan yana otururken buluyorsunuz? Saglikli bir iletişim için konusmak, konusmak için ortam yaratmak gerekir. Gun içinde nasil zaman gectigi, ilginc bir konu ile ilgili dusunceleri paylasmak, bir durum ile ilgili hissedilenleri paylasmak, birlikte etkinlikler yapmak, oyunlar oynamak, sakalasmak iliskileri taze tutar.
Iletişimin temelini dinleme ve konusma olusturur. Esinizi dinlediginiz gibi çocuklarinizi da dinlemelisiniz. Dinlerken onunla ayni hizada olmak, tarafsiz dinlemek, anlattiklarina onyargi ile yaklasmamak, konusurken sozunu kesmemek, gozlerine bakarak konusmak cok onemlidir.
Bir dusunelim,
* korkusundan bahseden bir cocuga; `amaaan ondan da korkulur mu hic, koca adam oldun` diyerek yaklasilirsa çocuk kendisine deger verilmedigini hisseder, kendini degerli hissettigi baska ortamlara ilgi duyar, aldigi cevaptan dolayi bir daha duygularini aciklamak istemez, kendi kendine basetmeye calisir. Bunlar zamanla soruna donusebilir. Bunun yerine korktugu sey ile ilgili bilgiler vermek, korkusunu yenmesi için ona destek olmak gerekir.
* çocuğun bir davranisina `ayip hic oyle yapilir mi!` diyerek yaklasmak, çocuğu cikmaza surukler. Ayip nedir? Kime gore ayiptir? Otobuste yuksek sesle konusmak ayip midir? Bilmedigi bir konu ile ilgili soru sormak? Bunun yerine aciklama yapmak, kurallardan bahsetmek, kurallara uymasi konusunda destek olmak daha uyun olur.
* Hepimiz zaman zaman farkli konularda hata yapabiliriz. Onemli olan yaptigimiz hatalari degerlendirip tekrar ayni hataya dusmemektir. çocuğun hatali davranisina ` zaten sen hep hata yapiyorsun` , `bak kardesine o nasil yapmis, hic yanlisi yok` gibi cevaplar vermek, çocuğun kendisine olan guvenini zedeleyecegi gibi birisi ile karsilastirilmak o kisiyle olan iliskisini de kotu yonde etkiler. çocuk artik birsey yapmak istemez, yapsa da onemsenmeyecegini dusunur. Uygun olmayan davranislar sergileyebilir. Bunun yerine kendinizi çocuğun yerine koymak ve ne yaptigini, nasil yaptigini, neden yaptigini arastirmak, beklentilerinizi acikca soylemek ve ona destek olmak aranizdaki iliskiyi guclendirir.
* çocuğunuzun bir davranisindan hosnut degilseniz çocuğunuzu degil, davranisini degerlendirmelisiniz. Onunla konusurken davranisindan dolayi onu suclamak yerine davranisin size olan yansimasini dile getirmelisiniz. Basiniz agriyor, çocuğunuz muzigin sesini sonuna kadar acmis. `cok gurultucusun, beni rahatsiz ediyorsun` veya `bak annen senin yuzunden hasta oldu, yatiyor` yerine `bugun biraz basim agriyor, muzigi biraz kisabilir misin?` seklinde yaklasmak daha uygun olur. Boylece çocuk kendisini suclamak veya inatlasmak yerine sizi anlamaya calisir ve size yardimci olur.
çocuklar gelecegin buyukleridir. Onlari kendinizden ayri bir kisi olarak kabul etmek, duygu ve dusuncelerine saygi duymak, yonlendirmek, destek olmak, aile içi kurallarda onlarin da fikirlerini almak tum aile fertlerinin verimini arttirir. Hoscakalin.
Elif iPEK
Cocuk Gelisimi ve Egitimi Uzmani