[Linkleri Görebilmek İçin Üye Olmanız Gerekmektedir. Üye Olmak İçin Tıklayın...]
Mehmed Emin Resulzade
Azerbaycan Tarihi - Yakın Çağ
Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti
1906-1914 yıllarında Rusya'da açılan parlamentoya Azeri temsilciler de katıldı. 1911 yılında Mehmed Emin Resulzade tarafından kurulan Musavat Partisi Türk-İslam sentezine dayanan bir siyaset güdüyordu. 1917 yılında Rusya'da gerçekleşen Ekim Devrimi sonucu Rusya İmparatorluğu yıkıldı. Serbest kalan Azerbaycan'da 28 Mayıs 1918 tarihinde Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti ilan edildi. Ancak Ermeni komitacıların yardımıyla Ruslar yeni kurulan bu cumhuriyetin düzensiz askeri kuvvetlerini yenerek Bakü'ye hakim oldular ve Mart Olayları adıyla anılan müslüman katliamları yaptılar. Bunun üzerine Osmanlı, Azeri ve Dağıstan birliklerinden oluşturulan, Nuri Paşa komutasındaki Kafkas İslam Ordusu, Bakü Sovyeti, Britanya İmparatorluğu, Diktatura Tsentrokaspiya (Orta Hazar Diktatörlüğü) ve Beyaz Ordu karşısında Bakü Muharebesi (1918)i kazanarak 15 Eylül 1918'de Bakü'de Osmanlı sancağını dalgalandırdı.
Fakat Osmanlı Yıldırım Orduları Grubu'nun Suriye cephesinde İngiliz kuvvetleri karşısında bozguna uğraması üzerine 30 Ekim 1918'de Mondros Mütarekesi imzalanarak Osmanlı kuvvetleri Azerbaycan'dan çekildiler. 28 Nisan 1920 tarihinde bolşevik Kızıl Ordu birlikleri Azerbaycan'a girdi. Böylece Azerbaycan'ın kısa süren bu ilk bağımsızlığı sona ermiş oldu. 16 Mart 1921'de Ankara hükümeti ile Moskova'daki bolşevikler arasında imzalanan Moskova Antlaşması ile de Türkiye, Azerbaycan üzerindeki haklarından feragat etti.