Afyonkarahisar
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Afyonkarahisar ili, Türkiye'nin Ege Bölgesi'nde İç Batı Anadolu kısmında yer alan bir ilidir.
[Linkleri Görebilmek İçin Üye Olmanız Gerekmektedir. Üye Olmak İçin Tıklayın...]
Afyonkarahisar ili
[Linkleri Görebilmek İçin Üye Olmanız Gerekmektedir. Üye Olmak İçin Tıklayın...]
Afyonkarahisar ilinin konumu
[Linkleri Görebilmek İçin Üye Olmanız Gerekmektedir. Üye Olmak İçin Tıklayın...]
Genel Bilgiler
- Bölge: Ege Bölgesi
- Yüzölçümü: 14.314 km²
- Nüfus: 697.365 ― Şehir nüfusu160.000 ― Köy nüfusu341.612
- Nüfus yoğunluğu: 48 kişi/km²
- Plaka kodu: 03
- Alan kodu: 0272
- Vali: Haluk İmga
- Valilik internet sayfası:
[Linkleri Görebilmek İçin Üye Olmanız Gerekmektedir. Üye Olmak İçin Tıklayın...]
Coğrafya
Merkez nufusu:159.900'dur.Toplam nüfusu 697365'tir. Gelişmekte olan bir ildir.Türkiye Cumhuriyetinin 81 ilinden biri olan Afyonkarahisar ili, Anadolu yarımadasının batıya yakın ortasında ve Ege Bölgesinin iç kesiminde yer alır. İç Anadolu yaylasının Ege kıyılarına açılan bir eşiği, bir geçidi durumundadır. Çevresinde Eskişehir, Konya, Isparta, Denizli, Uşak ve Kütahya illeri bulunur. Kuzey Doğudan Güney Batıya uzandıkça alçalan ovaları ile hem Orta Anadolu'dan ve hem de Ege Bölgesinden sayılır. En Kuzeyde Eskişehir sınırından, en Güneyde Denizli sınırına kadar Kuzey Doğudan Güney Batıya uzunluğu 210 kilometredir. Eni ise Kütahya sınırından Isparta sınırına kadar Kuzey Batıdan Güney Doğuya 112 kilometredir. Denizli'ye doğru incelerek eni 20 kilometreye kadar düşer, bir parça halindedir.
İlin diğer komşu illerle sınırları; Eskişehir ile 12, Konya ile 96, Isparta ile 152, Denizli ile 128, Uşak ile 48 ve Kütahya ile 48 kilometre olup, sınırlarının toplam uzunluğu 616 kilometredir.
Kısa Tarihçe
Bilindiği kadarıyla ilk olarak Hitit egemenliğinde olan Afyonkarahisar toprakları, sonra sırası ile Frigya ve Lidya egemenliğine geçti.[1] Daha sonra M.Ö. 6 yüzyılda Pers egemenliğine giren Afyonkarahisar'ı Büyük İskender fethetti. Onun ölümünden sonra Selevkos ve Bergama Krallıkları'nın egemenliğine giren topraklar, daha sonra Roma İmparatorluğu topraklarına katıldı. Malazgirt Savaşından sonra Sultan I. Mesut'un emri ile Akronium Kalesi'nin eteklerine Karaşar Türkleri yerleşmiş ve daha sonra kaleye Karahisar adı verilmiştir. Karahisar ve yöresi, Selçuklu Veziri Sahip Ata Fahrettin Ali'nin "Sahip" unvanı nedeniyle "Karahisar-ı Sahip" olarak anılmıştır. Karahisar-ı Sahip "Vezirin Karahisarı" anlamına gelmektedir. Kutalmışoğlu Süleyman Şah'ın fethiyle ilk kez Türk egemenliğine giren topraklar, 1. Haçlı Seferi sırasındaki Hristiyan egemenliğininden sonra Alaaddin Keykubat tarafından yeniden Türk yönetimine alındı. 13. yüzyılda Germiyanoğullları'nın egemenliğinde olan bölge, sonra Osmanlı İmparatorluğu yönetimine girdi.
Yüzey şekilleri
Dağlar
Akarsu ve Göller
- Ağın Dağı, 1808 m.
- Ahır Dağı, 1940 m.
- Akdağ, 2343 m.
- Emir Dağları, 2281 m.
- İlbulak Dağı, 1570 m.
- Kasım Dağı, 1587 m.
- Kirseli Dağı, 1575 m.
- Kızılçal Dağı, 1601 m.
- Kumalar Dağı’ 2247 m.
- Paşa Dağı, 1595 m.
- Sultan Dağları, 2610 m.
- asardagi bayat 1400 m
- eyerlidagi bayat 1350 m
Akarsular
Göller
- Akarçay Nehri
- Aksu Deresi (Araplı deresi)
- Seyitler Çayı
- Çayözü Deresi
- Kali Çayı
- Çay Deresi
Havzalar
- Akşehir Gölü
- Eber Gölü
- Karamık Gölü (Bataklığı)
- Acı Göl
- Işıklı Gölü
- Emre Gölü ve Selevir, Seyyidler, Karakuyu ve Döğer göletleri.
İklim
- Akarçay Havzası
Sıcaklık
Afyonkarahisar ili içerisinde bulunan hava bilgisi istasyonlarının uzun yıllık verilerine göre yıllık ortalama sıcaklık 11.1 °C dir. En soğuk ay olan Ocak ayında ortalama sıcaklık 0.2 °C dir. En sıcak ay olan Temmuz ayında ise ortalama sıcaklık değeri45.1 °C dir.
Yağış
Afyonkarahisar ili İç Anadolu Karasal İklim bölgesinde yer alması nedeniyle bu yağış düzeninin etkileri altında bulunmaktadır ve ilde yıllık yağış ortalaması 407 mm dir.
Ekonomi
Afyonun Temel sanayi ürünleri Mermer ve gıda üzerinedir. Mermer ve Traverten taşında Dünyanın önde gelen Üreticilerindendir Afyon sanayisi.
Et tavuk ve yumurtacılık'ta son derece gelişmiştir. Türkiye Et ve yumurta borsasına yön vermektedir.
Türkiye içinde ise Afyon deyince akıla şu ürün ve nesneler gelir:
Kaymak: En iyi Kaymak, Manda sütünden elde edilir. Ancak günümüzde pek bulunmamaktadır ve inek sütünden imal edilmektedir. Sucuk: Afyon sucuğu Kayseri sucuğundan lezzet bakımından daha farklıdır. Türkiye çağında 4-5 ulusal markası vardır. Lokum: Afyonun lokumu her damak zevkine hitap eden tiplerde üretilir. Özellikle Kaymaklı lokumu son derece popülerdir. Afyon ev ekmeği: Patates ezmesi ilave edilen meşhur ev ekmeği, 1 haftalık dayanma süresi ile çok sevilen ve besleme değeri normal ekmeklerden daha yüksek olan bir ekmek türüdür. Ekmek kadayıfı: Afyon orijinli bir tatlı türü olup, tüm Türkiyede sevilerek yenen bir tatlı türüdür. Özellikle Süt kaymağı ile beraber yenilmesi tercih edilmektedir. Şuhut Patatesi: Şuhut bölgesinde sınırlı miktarda yetişen bir tür tatlı patetesi ile, Türkiyenin her yerinde aranan ve tercih edilen değerli bir patates türüdür.