Ermeni Göçü imha amacı taşıyor muydu?

[AyMaRaLCaN]

Ermeni Göçü imha amacı taşıyor muydu?


Şimdi şu soruyu sorabiliriz; İmha amacı güdülen bir uygulama da can ve mal güvenliğini sağlamak için ayrıntılı düzenlemelerin ve büyük masraflar yapmanın nasıl bir mantığı olabilir?



Osmanlı Devleti 24 Nisan 1915 tarihinde Ermeni Göçünü başlatırken Ermenilerin zarar görmemesi için bütün tedbirleri en ince ayrıntısına kadar planlamıştı. Batılı devletlerin uyguladığı toplama kamplarına benzer bir uygulama asla söz konusu değildir. Bu konu ile ilgili yayınlanan talimatnameler incelenecek olursa ne kadar hassas davranıldığı ve asla bir imha amacı taşımadığı görülecektir.

Göç kapsamına alınan Ermenilerin mal varlıkları güvence altına alınmış yanlarında götürmelerine müsaade edilmiş, taşınmaz ve bozulması muhtemel mallar ise kayıt altına alınarak açık arttırma yoluyla satılarak bedelleri ödenmiştir. Ermenilerin nakil ve iskan işlemlerinin nasıl yapılacağına dair talimatnamelerden sadece birisi olan 7 Ekim 1915 tarihli talimatname incelenecek olursa yerine getirilmesi ve dikkat edilmesi gereken hususlar şu şekilde belirtilmişti:

ü Mutasarrıf, kaymakam ve nahiye müdürlerinin gözetiminde, sevk ve iaşeden sorumlu yeterince memur görevlendirilecek,

ü Sevkiyat tren ve karayolu ile kafileler halinde yapılacak,

ü Kafiledekilerin isimleri eğer bu mümkün olmazsa sayıları kayıt altına alınacak,

ü Kafileler en fazla 1000 kişi olacak, en az bir sevk memuru ve yeteri kadar muhafız görevlendirilecek,

ü Kafilelerde ki çocuk ve kadın sayısına göre 150 merkep ve deve bulundurulacak, hastalar öncelikli olmak üzere kadın ve çocuklar binek hayvanlarına dönüşümlü olarak binecekler,

ü Kafileler en az dört günlük yiyeceklerini yanlarında bulunduracaklar ve iki menzil arasında su ihtiyaçları temin edilecek,

ü Başta Halep olmak üzere belli merkez ve menzillerde ambarlar oluşturulup un temin edilecek ve fırınlar kurulacak,

ü Her merkez ve menzilde en az iki memur ve 10 muhafız görevlendirilecek,

ü Her göçmene un ve yevmiye verilecek

ü Göç esnasında yeteri kadar dinlenme imkanı sağlanacak,

ü Her menzilde sağlık memuru ve ilaç bulundurulup hastalar tedavi edilecek,

ü Yolculuk sırasında hastalananlar tedavi için en yakın menzile götürüleceklerdir.

Yukarı da görüldüğü üzere nakil sırasında yaşanabilecek muhtemel sıkıntıların en aza indirilmesi için gerekli tedbirler alınmaya çalışılmıştır. Aynı hassasiyet yerleştirme esnasında da gösterilmiştir. Yine talimatnamelerde bu konuyla ilgili olarak şu düzenlemeler yer alıyordu:

ü Ermenilerin yerleştirileceği yerler sulak ve arazisi verimli yerler olacak,

ü Yerli halk ile herhangi bir sorun oluşturmayacak yerler seçilecek,

ü Yerleşim alanlarında karakollar kurulacak ve güvenlik sağlanacak,

ü Yaklaşmakta olan kış dikkate alınarak yerleşim alanları mümkün olduğunca ılıman yerlerden seçilecek (İlk etapta çadırlar ve barakalar mesken olacağı için )

ü Mutasarrıflar (valiler) acilen çadır teminine başlayacaklar,

ü İnşaat işlerinde yevmiyesi verilmek şartıyla göçmenlerden yararlanılacak,

ü Her aileye yeteri kadar arazi ve hayvan tedarik ettirilecek

Anadolu’da yaşayan Ermenilerin tamamı göçe tabi tutulmamışlardı. İşte zorunlu göç uygulamasına dahil edilmeyen Ermeniler şunlardı:

ü Güvenliği bozmayanlar,

ü Casusluk yapmayanlar,

ü Katolik ve Protestan olanlardan çetecilik suçlarına karışmamış olanlar,

ü Milletvekili ve aileleri

ü Asker, subay, askeri doktor, amele taburunda çalışanlar,

ü Aileleri Müslüman aile yanında olanlar,

ü Müslüman olanlar göç kapsamı dışında tutulmuşlardı.

Osmanlı Devleti Ermenilerin başta Ruslar olmak üzere büyük devletler tarafından kullanıldığını biliyor ve bu konu da son derece sabırlı davranıyordu. Ermenilerin Müslüman halka karşı giriştikleri eylemler karşısında son çare göç ettirme yoluna başvurmuştu. Bütün olumsuzluklara rağmen ne Almanların Yahudilere, ne Fransızların Cezayirlilere, ne İtalyanların Libya halkına, ne de diğerlerinin Kızılderililere, zencilere, Hindistanlılara ve Çinlilere yaptıklarını yapmak hiç düşünülmemişti…

Şimdi şu soruyu sorabiliriz; İmha amacı güdülen bir uygulama da can ve mal güvenliğini sağlamak için ayrıntılı düzenlemelerin ve büyük masraflar yapmanın nasıl bir mantığı olabilir?

Kaynak:

1)Divan-ı Harbi Örfi Mahkemelerinde Ermeni Tehciri Yargılamaları (Dr.Ferudun Ata,
[Linkleri Görebilmek İçin Üye Olmanız Gerekmektedir. Üye Olmak İçin Tıklayın...]
)

2)Karahisar-ı Sahip’te İngiliz Siyasi Temsilciliği Tercümanı Ermeni Hem’e Tepkiler ve Ermeni Meselesine Politik Yaklaşım (Doç.Dr.Mustafa Turan,
[Linkleri Görebilmek İçin Üye Olmanız Gerekmektedir. Üye Olmak İçin Tıklayın...]
)

3)Siyasi Tarih (Dr. Rıfat Uçarol, Filiz Kitabevi 1985)

4)Ermeni Meselesi (Süleyman Kocabaş, Vatan Yay.1987)