Mustafa Kemal Paşa annesi Zübeyde Hanımı, 14 Ocak 1923'te vefat ettiğinde Eskişehir'deydi. Annesinin ölümünü duyunca Başyaver Salih Bozok'a gereğinin yapılması için emir verdi.
Çok sevdiği annesinin ölümü için bile gezi programını değiştirmedi. İzmir'e ayak bastığında mezarı ziyaret ederek tarihi konuşmayı yaptı.
Annesinin, hain İstanbul yönetimi yüzünden acı çektiğini ve bu nedenle gözlerini kaybettiğini haykırdı. Sonra şunları ekledi: "Arkadaşlar, ben hem annemin önünde, hem de Allah'ın huzurunda ahit ve peyman ediyorum; bundan sonra hayatta en büyük idealim, bu kadar kan dökerek kazandığımız milli hâkimiyetimizi muhafaza ve müdafaa etmek olacaktır; buna ölünceye kadar çalışacağım."
Özel Kalem Müdürü Hasan Rıza Soyak'ın anılarında anlattığına göre Atatürk yıllar sonra Zübeyde Hanım'ın mezarının fotoğrafını görür. Mezar, mermer sandukalı ve uzun kitabelidir. Soyak'ın tahminine göre bunu yaptıran Latife Hanım'dır. Sandukada şunlar yazılıdır: "Türkiye Büyük Millet Meclisi Reisi Mustafa Kemal Paşa hazretlerinin validesi muhteremeleri Zübeyde Hanımefendinin."
Atatürk, Soyak'a şu emri verir: "ilk fırsatta İzmir'e gidersin, bu sandukayı ve kitabeyi kaldırlırsın. Dağdan iki büyük ve uzun taş getirtirsin, birini olduğu gibi bir temel üzerine tespit ettirir, diğerini baş tarafına diktirirsin ve bunun bir yerine biraz düzelttirerek (Atatürk'ün annesi Zübeyde burada gömülüdür) diye yazdırırsın. Altına da ölüm tarihini koydurursun, yeter," (Unsun Rıza Soyak, Atatürk 'ten Hatıralar, C. I, Yapı Kredi Yavınlıtrı, istanbul 1973) s.7) Atatürk'ün bu işleği yıllar sonra gerçekleşir...
[Linkleri Görebilmek İçin Üye Olmanız Gerekmektedir. Üye Olmak İçin Tıklayın...]