Türk askerinin Gencede mektep açması

[Doktor Amca]

1918'de Bakü'yü Rus, İngiliz ve Ermeni işgalinden kurtaran ordudaki öğretmen askerlerin ilk işi okul açmak olmuştu.



Yarım kalan ‘istikbal’ mücadelesinde şimdi Azerbaycan’ın istiklali ile yaşıt Türk okulları önemli rol oynuyor. Okulların başarılarını Cumhurbaşkanı Aliyev ‘Efsanevi Galebe’ olarak nitelendirmişti.

Dünyanın 100’ü aşkın ülkesinde Türkiye adına barış köprüleri kuran Türk Okulları’nın organize ettiği Türkçe Olimpiyatı finallerinin Azerbaycan için başka bir anlamı var. Çünkü Türk Okulları 1990’ların başında ilk bu ülkede açılmış ve dünyaya buradan yayılmıştı. Ayrıca okullar 1920 yılında yarım kalan bir istikbal mücadelesinin ateşleyici unsuru oldu.



Türkçe yarışması için Bakü’deyiz; ancak yolumuz önce ülkenin ilk başkenti Gence’ye düşüyor. İslam coğrafyasında ilk parlamento burada kurulmuş ve ilk demokratik meclis burada açılmış. Meclisin girişinde ilk parlamentoda görev alan Millî Hükûmet’in lideri Mehmet Emin Resulzâde ve hükûmet üyelerinin fotoğrafının yanı sıra öğrenci ve öğretmenlerin mezuniyet hatırası büyük bir fotoğraf dikkat çekiyor. İşte Türk Okulları ve eğitimin öneminin fark edilme hikâyesi burada başlıyor.



Çoğumuz bilmesek de Türklerin en az Çanakkale destanı ve İstiklal Savaşı kadar önemli bir zaferi daha var. Bu zafer, İngiliz, Rus ve onların kullandığı Ermenilere karşı 1918’de Bakü’de kazanıldı. Zaferin kahramanlarından Kafkas İslam Orduları Komutanı Nuri Paşa, 20 binden fazla insanın katledildiği Bakü’den yükselen feryatlara el uzattığında, daha 27 yaşındaydı. Osmanlı’nın son dönemleri… Bir taraftan vatan savunması yapılıyor, kurtuluş mücadelesi veriliyor, bir taraftan da Osmanlı’nın küllerinden yeni bir devlet kuruluyordu. Ancak Azerbaycan’daki zulümlere sessiz kalınamazdı.



1918’de Azerbaycan’ı işgalden kurtaran Nuri Paşa’nın hikâyesi şöyle: “Bakü işgal edilip binlerce Azeri katledilince, Azerbaycan hükûmeti başkenti Gence’ye taşıdı ve Osmanlı’dan askerî yardım istedi. Türkiye’nin müttefiki Almanların itirazlarına rağmen Türkiye’de Kafkas İslam Ordusu kuruldu ve bu ordu yardım için sefere çıktı. Türk askeri Azerbaycan’da kurbanlar kesilerek karşılandı. Gence’nin her tarafına Osmanlı ve Azerbaycan bayrakları yan yana asıldı. Halkın bu sevinci Azerbaycan millî şairi Ahmet Cevat’a ait “Selam Türk’ün Bayrağına” şiirine yansıdı. Türkiye’de bu şiir ‘Çırpınırdı Karadeniz’ adıyla biliniyor.” Türk insanının silahlı mücadelesi Gence’de başladı. İlk şehit burada verildi. Bugün Çanakkale’de Bakü doğumlu 18 yaşında şehit düşen Hasanoğlu İbrahim’in naaşı yatıyorsa, Bakü’de de Aksaray doğumlu Abdullah oğlu er İsa’nın naaşı yatıyor. Türk ordusu Azerbaycan’da 1130 şehit verdi; yaklaşık 30 saatlik çatışmalar sonunda Bakü işgalden kurtuldu. Azerbaycan bağımsızlığa kavuştu.



Nuri Paşa, Azerbaycan’ın istiklal mücadelesinde önemli rol oynadı; ama Azerbaycan’ın ilk meclisindeki o fotoğraf sadece istiklal değil, aynı zamanda istikbal mücadelesinin sembolüydü. Kafkas İslam Ordusu’nda Bakü seferine katılan askerler arasında öğretmenler de vardı. Bu öğretmenler, Bakü işgalden kurtulur kurtulmaz Gence’de okul açtı ve Azerbaycan gençliğini eğitmeye başladı. Kafkas Üniversitesi Öğretim Üyesi Mehmet Rıhtım, bu fotoğrafta bir mezuniyet hatırasının yansıtıldığını ve Nuri Paşa’nın ordusuyla gelen öğretmenlerin en önemli faaliyetlerinin eğitim alanında olduğunu ifade ediyor. Rıhtım, eğitim faaliyetlerinin 1920’de Rus işgalinden sonra yeniden kesildiğini ve o döneme ait bütün belge ve dokümanların yok edildiğini kaydediyor

[Turkuaz&Tr.]

Değerli ''Doktor Amca'', Merhabalar.

Önce; bu değerli çalışman için sizi kutlarım. Emegine, yüreğine ve ellerine sağlık. Teşekkür ederim. ''Çoğumuz bilmesek de Türklerin en az Çanakkale destanı ve İstiklal Savaşı kadar önemli bir zaferi daha var. Bu zafer, İngiliz, Rus ve onların kullandığı Ermenilere karşı 1918’de Bakü’de kazanıldı. Zaferin kahramanlarından Kafkas İslam Orduları Komutanı Nuri Paşa, 20 binden fazla insanın katledildiği Bakü’den yükselen feryatlara el uzattığında, daha 27 yaşındaydı. Osmanlı’nın son dönemleri… Bir taraftan vatan savunması yapılıyor, kurtuluş mücadelesi veriliyor, bir taraftan da Osmanlı’nın küllerinden yeni bir devlet kuruluyordu. Ancak Azerbaycan’daki zulümlere sessiz kalınamazdı.'' Mükemmel bir tespit.

Ancak, itirazım şu;

''1918’de Azerbaycan’ı işgalden kurtaran Nuri Paşa’nın hikâyesi şöyle: “Bakü işgal edilip binlerce Azeri katledilince, Azerbaycan hükûmeti başkenti Gence’ye taşıdı ve Osmanlı’dan askerî yardım istedi. Türkiye’nin müttefiki Almanların itirazlarına rağmen Türkiye’de Kafkas İslam Ordusu kuruldu ve bu ordu yardım için sefere çıktı. Türk askeri Azerbaycan’da kurbanlar kesilerek karşılandı. Gence’nin her tarafına Osmanlı ve Azerbaycan bayrakları yan yana asıldı. Halkın bu sevinci Azerbaycan millî şairi Ahmet Cevat’a ait “Selam Türk’ün Bayrağına” şiirine yansıdı. Türkiye’de bu şiir ‘Çırpınırdı Karadeniz’ adıyla biliniyor.”

Tarih buraya kadar doğru. Dikkat ''Azerbaycan hükümeti başkenti Genceye taşıdı (doğru) ve Osmanlıdan yardım istedi'' (Dogru). Şİmdi devamında şu cümleye dikkat ''Türkiye’nin müttefiki Almanların itirazlarına rağmen .... '' diye devam ediyor tespitler. İşte itirazım burada. osmanlı devleti (HANEDANLIĞI) var iken -ki var Türkiyeden bahsedilemez. Türkiye devletinden bahsedilemez. İşte itirazım burada. Tarihimize, geçmişimize günah ve sebablarıyla sahip çıkıldı. Duyun-i umumiye borçları ödendi. Burada ince bir sınır çekelim. Dışarıya karşı, (kol kırılır yen içinde kalır) Osmanlı statüsü kapanmış, Türkiye Cumhuriyeti statüsü vardır'ı savunmak gerek.

Aksi halde Ermeni devletinin taleplerini ciddiye almak zorunda oluruz. Tabiki Tarihi açıdan o döneme dönüp sorgulama yaptığımızda, İngiliz güdümünde kiliselerin nasıl çalıştığını, ermeni çetelerin nasıl provakatif katliamlar yaptığını iyi görürüz.
Kısaca içimizde tarihimiz bir, dışımızda Osmanlı devleti tarihinin 1920 de kapandığını, TÜRKİYE CUMHURİYETİ devletinin tarihinin başladığını vurgulayarak, Ermeni çetelerinin katliamlarını gümdemde tutarak,'' bahsettiğim gibi o zaman T.C. devleti yoktu'' bu gün ki ermeni kulüplerinin paranoyalarının tezgahına gelmemek lazımdır, kaş yapalım derken hesabı..... diyerek SAYGI ve SEVGİLERİMİ sunuyorum. Hoşça ve dostça kalınız.

Hakan