http://img9.imageshack.us/img9/6382/music015.jpg Üzeyir Hacıbeyov Ü.Hacıbeyov Azerbaycanda musiqili komediya janrının da yaradıcısıdır. Sosial meişet mövzulu musiqi komediyalarında ("er ve arvad", 1910; "O olmasın, bu olsun", 1911; "Arşın mal alan", 1913) bestekar xalq mahnıları ve reqs musiqisine esaslanmışdır. Onun "Arşın mal alan" musiqili komediyası (1913-cü ilde tamaşaya qoyulub) xüsusile geniş şöhret qazanmışdır. eser ingilis, alman, çin, Ereb, fars, polyak, ukrayna, belorus, gürcü ve

Bu konu 5908 kez görüntülendi 0 yorum aldı ...
Azerbaycanda musiqi 5908 Reviews

    Konuyu değerlendir: Azerbaycanda musiqi

    5 üzerinden | Toplam: 0 kişi oyladı ve 5908 kez incelendi.

  1. #1
    Emine - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
    Üyelik Tarihi
    14.08.2008
    Mesajlar
    20.276
    Konular
    10681
    Beğendikleri
    0
    Beğenileri
    13
    Tecrübe Puanı
    100
    @Emine

    Standart Azerbaycanda musiqi


    Üzeyir Hacıbeyov

    Ü.Hacıbeyov Azerbaycanda musiqili komediya janrının da yaradıcısıdır. Sosial meişet mövzulu musiqi komediyalarında ("er ve arvad", 1910; "O olmasın, bu olsun", 1911; "Arşın mal alan", 1913) bestekar xalq mahnıları ve reqs musiqisine esaslanmışdır. Onun "Arşın mal alan" musiqili komediyası (1913-cü ilde tamaşaya qoyulub) xüsusile geniş şöhret qazanmışdır. eser ingilis, alman, çin, Ereb, fars, polyak, ukrayna, belorus, gürcü ve s. (70 yaxın) dillere tercüme edilmiş, Moskva, İstambul, Nyu-York, Paris, London, Tehran, Qahire, Pekin, Berlin, Varşava, Sofiya, Budapeşt, Buxarest ve s. yerlerde, 120 teatrın sehnesinde tamaşaya qoyulmuş, defelerle ekranlaşdırılmışdır (1916-1917-ci illerde Bakıda 30-cu illerde ABŞ-da, 1945 ve 1960-cı illerde Sovet Azerbaycanında). Baş rolun ifaçısı müğenni Reşid Behbudova (1915-1989) bu eser dünya şöhreti getirmişdir. SSRİ-nin xalq artisti R.Behbudov xalq ve bestekar mahnılarının, F.Emirovun "Sevil" operasından Balaş rolunun evezsiz ifaçısı idi. O, hem de "Mahnı" teatrının yaradıcısı ve rehberi olmuşdur.


    Hacıbeyovun diger meşhur operettası "O olmasın bu olsun" 1919-cu ilde Yaltada, ikinci defe 1956-cı ilde "Azerbaycanfilm" kinostudiyasında ekranlaşdırılmışdır.


    XX esrin 30-cu illeri Azerbaycan musiqisinin yeni yükseliş dövri kimi seciyyelenir. Bu illerde Azerbaycan Dövlet Konservatoriyası (1921), yeni ifaçılıq kollektivleri, simfonik orkestr (1920, hazırda Ü.Hacıbeyov ad. Azerbaycan Dövlet Simfonik Orkestri), xor (1926), ilk notlu Xalq Çalğı Aletleri Orkestri (1931), reqs ansamblı (1936), M.Maqomayev ad. Azerbaycan Dövlet Filormoniyasında cemleşdirildi (1936), Azerbaycan Bestekarlar İttifaqı (1934), Musiqili Komediya Teatrı (1938, hazırda Ş.Qurbanov ad.), Xalq Yaradıcılığı evi (1939), Azerbaycan Dövlet Konservatoriyası nezdinde Azerbaycan Xalq Musiqisini toplamaq ve tedqiq etmek meqsedile elmi-tedqiqat musiqi kabineti (1931) teşkil edildi.


    Müslüm Maqomayev

    20-ci illerde R.M.Qlier Azerbaycan musiqi folklorundan geniş istifade ederek "Aşıq Qerib" dastanı esasında "Şahsenem" (tamaşası 1927) operasını yazdı. Bu opera dünya musiqi medeniyyeti nailiyyetlerinden behrelenmekle Azerbaycan xalq musiqisi nümuneleri əsasında klassik opera yaradılması yolunda ilk teşebbüs idi.


    Ü.Hacıbeyov monumental xalq qehremanlıq epopeyası olan "Koroğlu"nu (SSRİ Dövlet mükafatı, 1941) yaratdı. Yüksek senetkarlığı ve esl menada novatorluğu ile ferqeenen bu operada milli ruh ve psixoloji derinlik öz eksini tapmışdır. Ü.Hacıbeyov "Koroğlu" operasında milli musiqinin janr, kompozisiya, meqam-intonasiya esası ile klassik opera senetinin musiqi ifade vasitelerinin bestekar xüsusiyyetlerinin üzvi vehdetine nail olmuş, milli opera senetinin şah eserini yaratmışdır. "Koroğlu" operasında xalqın obrazını eks etdiren monumental xalq sehneleri, esas qehremanların çoxcehetli xasiyyetnameleri üzvi şekilde eserin dramturji xettine hörülmüşdür. Koroğlu obrazını bu rolun klassik ifaçısı Bülbül yaratmışdır. O, bu rolu 400 defeden artıq ifa etmişdir.


    Bülbül (Murtuza Memmedov)

    20-40-cı illerde yeni bestekarlar nesli - S.Rüstemov, E. Bedelbeyli, A.Zeynallı, Niyazi, Q.Qarayev, F.emirov, S.Hajıbeyov, J.Hajıyev ve b. yaradıjılıq yoluna qedem qoyur.


    30-cu illerin evvellerinde simfonik orkestr üçün (Ü.Hacıbeyov "Tenteneli marş", M.Maqomayev "Azerbaycan çöllerinde", "Azad qadının reqsi", "Azerbaycan radio marşı RV-8"), xalq çalğı aletleri orkestri üçün (Ü.Hacıbeyov 1-ci ve 2-ci fantaziyalar) eserler yazılır.


    1941-1945 iller müharibesinde doğan qehremanlıq ve vetenperverlik mövzusu mahnılarda, xalq çalğı aletleri üçün yazılmış eserlerde (Ü.Hacıbeyov, S.Rüstemov), Q.Qarayev ve C.Hacıyevin "Veten" (1945; SSRİ Dövlet mükafatı, 1946) operasında, Q.Qarayev, C.Hacıyev ve S.Hacıbeyovun Birinci simfoniyalarında (Azerbaycan musiqisiqisinde simfonik janrın ilk örnekleridir) öz eksini tapmışdır. Niyazinin "Xosrov ve Şirin" (1942) operası, Ü.Hacıbeyovun "Sensiz" ve "Sevgili canan" romans qezelleri de müharibe illerinin mehsuludur. Yeni qezel-romans janrının yaradıcısı Ü.Hacıbeyov bu eserlerde nitqi, şeriyyatı yüksek senetkarlıqla işleyerek musiqi diline çevirmiş, deklomasiya ile kantilena tipli melodiyanın sintezini yaratmışdır. Böyük Veten müharibesi illerinde kütlevi mahnı janrı dövrün teleblerine uyğun xüsusi inkişaf yolu keçir.


    Müharibeden sonrakı illerde milli musiqi yeni yükseliş dövrü keçirir. Azerbaycan musiqisi ister ölkemizde, isterse de xaricde böyük nüfuz qazanır.


    Q.Qarayevin "Yeddi gözel" baleti (1952, Nizaminin eyni adlı poeması üzre, baletmeyster P.A.Qusev; Azerbaycan Opera ve Balet Teatrı) Azerbaycan musiqisinde yeni merhele oldu. "Yeddi gözel" ile Azerbaycan balet senetinde yeni musiqi dramaturgiyasının esası qoyulmuş, eser balet janrının tekamülünde önemli rol oynamışdır


    Konu Bilgileri       Kaynak: www.azeribalasi.com

          Konu: Azerbaycanda musiqi

          Kategori: Azerbaycan Edebiyatı

          Konuyu Baslatan: Emine

          Cevaplar: 0

          Görüntüleme: 5908


Etiketler

Yetkileriniz

  • Konu Acma Yetkiniz Yok
  • Cevap Yazma Yetkiniz Yok
  • Eklenti Yükleme Yetkiniz Yok
  • Mesajinizi Degistirme Yetkiniz Yok
  •  

Giriş

Giriş