ZENON 335-263
MÖ 335-263 yillari arasinda yasamistir. Stoa okulunun nkurucusu Yunan’li filozoftur. Akedemide Kratesin nezaretinde felsefeyle mesgul olmus. Stoa’larin benimsemis olduklari emel ilkeleri belirlemistir. Ona göre gercek olan her sey maddidir. Fakat evren pasif bir maddeden olusmamistir. Degisen bir yapsi ola,düzenli bütün olan evrendeki pasif maddeden baska dogadaki dütenleyici aktif ögeyi temsil eden bir güc daha vardir. Üc maddeden farkli degil fakat maddenin degisik bir görünümüdür. O hava akintisigibi yada nefesgibi sürekli hareket eden ince bir seydir.Zenon bu gücün ates oldugunu söyler. Zenon’a göre bu güc her seye yayilir. Bu maddi atesin en temel özelligi akildir. Bu ates evrendeki her seye yayilir. Bu ates evrendeki en yüksek varlik türüdür. Zenona göre tanri her seydir.Tanri bireyleri bir birleri ile birlestiren ates yada sicak nefestir. O doganin icindeki akil yada rasyonel güctür. Tanrinin ates nyada rasyonel bir güc oldugunu söylemek, dogaya aklin ve ya akil ilkesinin egmen oldugunu söylemekten baska bir sey degildir.Madde kendisinde bulunan bu akil ilkesine göre davranir. Madenin bu ilkeye göre olan sürekli eylemi, Zenon’a göre bizim doga yasasi dedigimiz seyi meydana getirir. Zenon bilgi anlayisinda sözcüklerin düsünceyi ifade ettigini düsüncelerin ise bir nesnenin zihin üzerindeki etkisi sonucu ortaya ciktigini söyler. Zihin dogustan bos bir levhadir ve düsünce dagarcigini dis dünyalardan etki aldikca doldurur. Bu nesneler duyularin olusturdugu kanallardan gecerek zihinde izlenimler meydana getirirler. Ayni nesnelerle gerceklestirilen cok sayidaki iliski izlenimleri cogaltir, bellegimizi gelistirir. Bu bize önümüzde duran nesnenin ötesine gecerek, genel kavramlara ulasma olanagi saglar. Zenon insan ve ahlak anlayisinda,dünyanin bir parcasi olan insaninda ayni sekilde maddi bir varlik oldugunu ve tanrisal atesten pay aldigini söyler.Insandaki bu ates onun tüm vucuduna nufus eder ve insana hareket etme ve dis dünyadan duyumlar alma olanagi verir. Yani zenon’a göre insandaki bu ates onun ruhunu meydana getirir.O insan ruhunun en iyi ifadasini akilda ve akillilikta buldugunu savunur. Insan icin akillilikise onun kendisininde bir parcasi oldugu yetkin doga düzenini anlayip bilmesi anlamina gelir.