Engellilerin imdadına yetişti

[Vuslata Hasret]

İşitme engelli vatandaşlarımız cep telefonuyla haberleşemiyorlardı.
Onlar hayatlarını sessizce sürdürüyorlar. Bu sessizlik sadece sesleri çıkmadığından. Aslında onlar da bu hayatta söylenecek ne varsa söylüyorlar. Ama konuşarak değil, el hareketleri ve yüz ifadeleriyle yapıyorlar bunu. Çünkü onlar işitme engelli…

Birçok kişi doğuştan işitme engellilerin sadece duymadığını, ama okuyabildiğini zanneder. Ancak durum birçoğu için hiç de öyle değil. İşaret dilinin kuralları yazma dilinin kurallarından çok farklı. Bu yüzden de teknolojik pek çok gelişmeden faydalanamıyorlar. Cep telefonu kullanımı da buna dahil.

Gelen mesajı anlayamadıkları için cep telefonlarıyla haberleşemiyorlar. İşitme engelliler bu sorunlarını 3G"nin hizmete sunulmasıyla büyük ölçüde gidermeye başladılar.

Cep telefonlarında “görüntülü konuşma” döneminin başlaması, işitme engellilerin de yanlarında telefon bulundurmasına olanak tanıyor.

Biz de 3G"nin onlar için ne kadar önemli olduğunu merak ettik ve Beyoğlu"nda bulunan Türkiye İşitme Engelliler Merkezi"ne gittik. İşitme engellilerle merkezin düzenlediği ücretsiz bilgisayar kursunda bir araya geldik.

ÖSS "ye hazırlanan Murat Çiftçi esprili bir şekilde, “Sizin için önemli değil tabii, çünkü siz konuşabiliyorsunuz” diyor.

Kursta ders veren bilgisayar uzmanının tercümanı Rana Özlö"nün yardımıyla anlıyoruz işaret dilini. 39 yaşındaki Mehmet Özman hayatında hiç telefon kullanmamış. Ama şimdi görüntülü konuşma özelliği olan bir cep telefonu almak istiyor. Uğur Uzel ise görüntülü konuşmayla tanışmış biri.

“Enes diye bir arkadaşımla merak ettik nasıl bir şey olduğunu. Çok hoşumuza gitti, ama çok da yordu bizi. Çünkü işaretlerle konuşabilmek için iki elimizi de kullanmamız gerekiyor. Evde olduğumda telefonu sabit bir yere monte ediyor, rahat kullanabiliyorum, ama yolda yürürken zor oluyor. Bir de kamerası arkasında olan telefonlarda daha da zorlanıyoruz. Kamerayı kendime çevirip anlatıyorum istediklerimi; sonra düzeltip ekrana bakıyorum. Anca böyle anlaşabiliyoruz. Ama yine de güzel telefonla haberleşebilmek.”

Yağmur Nilsu Şeniz, “Ben Ankara"ya gittim. Annem nerede olduğumu sordu. "Ankara"dayım" dedim. İnanmadı, "ispatla" dedi. Ben de telefonumdaki görüntülü konuşma tekniği sayesinde gösterdim Ankara"yı. Anca o zaman inandı. O anda çok işime yaramıştı.”

İşaret dilinin tercümanı Rana Özlö"nün annesi de bir işitme engelli:

“Annem ve arkadaşlarının ilginç iletişim yöntemleri vardı. Bunlardan biri de cama asılan kırmızı bir bezdi. Arkadaşlarıyla konuşmak istediğini cama astığı kırmızı bezle anlatırdı. Kırmızı bezi gören karşı apartmandaki arkadaşı konuşmak istediğini anlardı. Her ikisinin de dürbünü vardı. Annem anlatırken arkadaşı dürbünle bakar, sonra arkadaşı anlatır, annem dürbünle bakardı ne anlattığına. Bu yolla ne dedikodular yapılırdı! Ama şimdi bunların hiçbirine gerek kalmadı. Çünkü annem görüntülü konuşma özelliği olan bir telefon aldı kendine.”

Tek şikâyetçi oldukları nokta, görüntülü konuşma olanağı veren telefonların pahalılığı. Fiyatlarında indirim yapılırsa, daha çok işitme engelli vatandaşın haberleşme için 3G"li telefonu tercih edeceğine inanıyorlar.