Cömertlik insanın ruhunda değil, beyninde
Fedakarlık, cömertlik, sosyal ve ahlaki bir davranış biçimi midir? Yoksa insanın beyninde var olan biyolojik bir nitelik midir?
Jorge Moll ve Jordan Grafman adlı bilim adamları bir süredir beynin ahlaki bir pusulası olup olmadığına bakıyorlar. Son aylarda yayınladıkları araştırma sonuçları insan beyninde bir “ahlaklı olma sisteminin” varolduğunu gösteriyor.
Fedakarlık, cömertlik, sosyal ve ahlaki bir davranış biçimi midir? Yoksa insanın beyninde var olan biyolojik bir nitelik midir? ABD’nin önde gelen tıp araştırma merkezlerinden National Institute of Health’in uzmanları bunu anlamak için deneklere -Havadan gelen bir paranız var, bu parayı kendiniz için mi harcarsınız, yoksullara mı verirsiniz?- diye sordular...
Denekler bu soruyla ilgili senaryoları düşünürken, beyinlerinin tomografisi - resimleri- çekildi. Parayı yoksullara vermeyi düşünenlerin beyinlerinin ilkel bir bölgesi çalışıyordu. Bu bölge, yiyecek ve cinsellik konusunda da kullanılan ve insanın köklerine uzanan bölgeydi. Yani beyin görüntülerine göre insanın fedakarlığı ya da cömertliği beyinde varolan bir sinir devresinden kaynaklanıyor ve bu devre işlediğinde insan mutlu oluyor. Bir başka deyişle, fedakarlık - cömertlik- ahlaki değil biyolojik bir süreç gibi gorunuyor. Beyin bu süreçte bir dizi sinir devresini işletiyor. Sonuçta da insan mutlu oluyor.
Araştırmalar, ahlaki ve sosyolojik kavramlara nörolojinin -sinirbiliminin- yeni kapılar açtığını gösteriyor. Uzmanlar beyin görüntüleri incelenmesi ve bu verilerin psikyatri, psikoloji ve diğer bilim dallarınca yorumlanmasıyla, insanoğluna ilişkin sırların çözüleceğine inanıyorlar.
İnsan beyninin tepkilerinin benzeri farelerde yapılan deneylerde de görülmüş. Bir fareye yiyecek verildiğinde komşu fareye de elektrik şoku verilmiş ve kısa süre içinde durumu kavrayan ve komşusunun acı çektiğini gören birinci fare, yemek yemekten vaz geçmiş.