Fındık yetiştiriciliği - Fındık Çeşitleri - Fındık Tarlaları

[Emine]

FINDIK YETİŞTİRİCİLİĞİ
Türkiye’deki üretimi çok eskilere dayanan fındık geleneksel ihraç ürünü olma niteliğini devam ettirmekte ve ülke ekonomisine oldukça önemli katkıda bulunmaktadır.
Fındık üreten ülkeler arasında saha üretim ve ihracat bakımından ilk sırada yer almamıza karşılık birim sahada alınan ürün bakımından diğer üretici ülkelerin gerisinde bulunmaktayız. Yılda yıla dalgalanma göstermekle birlikte ülkemizdeki fındık üretim artışı denetimsiz ve kontrolsüz olarak genişleyen üretim sahasından kaynaklanmaktadır.
Fındık çerezlik olarak tüketildiği gibi pastacılık ve şekercilik sanayiinde geniş ölçüde kullanılma alanına sahiptir. Fındığın birçok üretim ve pazarlama sorunları bulunmaktadır. Üretim sorununun başında verim düşüklüğü gelmektedir. Fındık bahçelerinin yaşlı ve çok sık dikilmiş olması tozlayıcı noksanlığı budama gübreleme ve mücadele gibi teknik uygulama noksanlıkları verim düşüklüğünün en önemli sebepleridir. Pazarlama sorunlarının başında ise o yıl üretilen fındığın ihraç edilmemesi ve buna bağlı olarak da yıldan yıl stokların oluşmasıdır.
TÜRKİYE’DE YETİŞTİRİLEN ÖNEMLİ FINDIK ÇEŞİTLERİ:
Ülkemizde yetiştirilen fındık çeşitleri meyve şekil ve özelliklerine göre üç grupta toplanmaktadır.
1. Yuvarlak fındıklar 2. Sivri fındıklar 3. Badem fındıklar
- Tombul fındık - Sivri fındık - Yuvarlak badem fındık
- Palaz fındık - İncekara fındık - Yassı badem fındığı
- Foşa fındık - Acı fındık - Değirmendere fındığı
- Çakıldak fındık - Kuş fındığı
- Kalınkara fındığı
- Kargalak fındığı
- Uzunmusa fındığı
- Mincane fındığı
- Cavcava fındığı
- Kan fındığı
İKLİM VE TOPRAK İSTEKLERİ:
a. İklim İstekleri: Fındığın iyi bir gelişme göstermesi ve bol ürün vermesi nemli mutedil iklim bölgelerinde olmaktadır. Karadeniz kıyı bölgesi fındık yetiştiriciliği bakımından en uygun iklim özelliğine sahip bulunmaktadır. Yarı nemli kurak iklim bölgelerinde fındık yetiştirilebilse de yağışın yetersiz olması mutlak surette sulamayı gerektirmektedir.
Fındık Karadeniz Bölgesinde sahilden 60 km içeriye ve 750 m yüksekliğe kadar ekonomik olarak yetiştirilebilmektedir. Yıllık ortalama sıcaklığın 13-16 C olduğu yörelerde fındık en uygun olarak yetişmektedir. Ayrıca bu yörelerde en düşük sıcaklığın –8 -10 C’yi ve en yüksek sıcaklığın 36-37 C’yi geçmemesi yıllık yağış toplamının 700 mm’nin üstünde olması ve yağışın aylara dağılımının dengeli olması gerekmektedir. Bunun yanında Haziran ve Temmuz aylarındaki oransal nem de %60’ın altına düşmemelidir.
b. Toprak İstekleri: Fındık saçak köke sahip bir kültür bitkisi olduğundan kökleri fazla derine gitmeyip meyilli arazilerde 80 cm toprak derinliğine kadar ulaşabilmektedir. Toprak istekleri olarak fazla seçici olmamakla birlikte besin maddelerince zengin tınlı-humuslu ve derin topraklarda iyi bir gelişme gösterir.
FINDIK YETİŞTİRME TEKNİĞİ:
a. Arazi ve Toprak Hazırlığı: Ekonomik ömrü oldukça uzun olan fındığın dikimden önce arazi ve toprak hazırlığının çok dikkatli bir şekilde yapılması gerekmektedir. Üzerinde tek yıllık bitkilerin yetiştirildiği arazilerde fındık bahçesi tesis edilebileceği gibi çok yıllık bitkilerin yetiştirildiği araziler eski ve yaşlanmış fındık bahçelerinin yenilenmesi şeklinde de fındık bahçesi tesisi yapılabilmektedir.
- Düz Arazilerde Toprak-Su Koruma Önlemleri: Yeni tesis edilecek fındık bahçesi için düz arazilerde uygulanacak toprak tesviyesi meyilli arazilere göre daha kolay olmakta ancak tavan suyunun alçak ve yüksek olmasına göre bazı farklı uygulamalar yapılmaktadır.
- Meyilli Arazilerde Toprak-Su Koruma Tedbirleri: Meyilli %5’den fazla olan arazilerde muntazam bir dikimin yapılması yağmur sularının depo edilmesi gübrenin yıkanıp gitmemesi hasadın kolay yapılabilmesi budama gübreleme ve mücadele gibi kültürel uygulamaların kolay yapılabilmesi için arazinin teraslanması (sete alınması) gerekmektedir. Arazinin meyil durumuna göre aşağıdaki teraslama sistemlerinin bir tanesi uygulanır.