Kip Ekleri - Türkçede Kip Ekleri Kip bir dilbilgisi terimidir. Fiil kök veya gövdelerinin zaman ve şekillere göre türlü eklerle girdikleri kalıplara kip denir. Türkçe'de bütün fiiller iki büyük kipte toplanır. Bunlar: Haber (bildirme) kipleri dilek kipleridir. Haber (bildirme) kipleri Bir fiilin (eylemin) yapıldığını yapılmakta olduğunu veya yapılacağını haber verirler. Haber kiplerinin ekleri fiil köklerine zaman kavramı kazandırırlar. Bunlara zaman kipleri de denir. Ekleri: -di

Bu konu 1632 kez görüntülendi 0 yorum aldı ...
Kip Ekleri - Türkçede Kip Ekleri 1632 Reviews

    Konuyu değerlendir: Kip Ekleri - Türkçede Kip Ekleri

    5 üzerinden | Toplam: 0 kişi oyladı ve 1632 kez incelendi.

  1. #1
    Dygsuz - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
    Üyelik Tarihi
    30.07.2008
    Mesajlar
    10.793
    Konular
    3263
    Beğendikleri
    0
    Beğenileri
    3
    Tecrübe Puanı
    1048
    @Dygsuz

    Standart Kip Ekleri - Türkçede Kip Ekleri

    Kip Ekleri - Türkçede Kip Ekleri


    Kip bir dilbilgisi terimidir. Fiil kök veya gövdelerinin zaman ve şekillere göre türlü eklerle girdikleri kalıplara kip denir. Türkçe'de bütün fiiller iki büyük kipte toplanır. Bunlar: Haber (bildirme) kipleri dilek kipleridir.

    Haber (bildirme) kipleri

    Bir fiilin (eylemin) yapıldığını yapılmakta olduğunu veya yapılacağını haber verirler. Haber kiplerinin ekleri fiil köklerine zaman kavramı kazandırırlar. Bunlara zaman kipleri de denir. Ekleri: -di -miş -yor -r(-ar) -acak olan zaman kipleri beşe ayrılır:

    1. Görülen geçmiş zaman (gir-di-m)
    2. Öğrenilen geçmiş zaman (al-mış-sın) (miş)
    3. Şimdiki zaman (gez-i-yor-lar) (yor)
    4. Geniş zaman (tıka-r-sın sor-ar) (rar)
    5. Gelecek zaman (anlat-acak-sın). (acakecek)


    Dilek Kipleri

    İstenilen veya tasarlanan bir hareketi anlatan kiplerdir. Bu kiplerde açıkça bir zaman ifadesi bulunmaz. Ekleri: -meli -se -e ve eksiz emir haliyle birlikte dilek kipleri dörde ayrılır:

    1. Gereklilik kipi (düş-meli)gitmeli
    2. Dilek-şart kipi (gül-se) gitse
    3. İstek kipi (gel-e) gide
    4. Emir kipi git

    Emir kipinin eki yoktur. Emir kipinde çekilen bir fiilde sadece fiil kökü ve şahıs eki bulunur (gel gel-sin gel-iniz gibi)
    Çekimli bir fiilde sırayla şu üç bölüm bulunur:

    1. Fiil kök veya gövdesi
    2. Kip eki
    3. Şahıs eki.

    Kip ekleri fiil kökünden sonra gelerek ona zaman manası veya tasarlanan istenen bir hareketle ilgili mana kazandırır. Bu durumda fiil yalnız üçüncü teklik şahıs ifade eder. Emirde ise kök veya gövde halinde kalır ve ikinci teklik şahsı verir.

    Çekimli fiiller

    Kip eki almış bir fiilin altı şahısta söylenmesi veya yazılması demektir:

    * çalış-ı-yor-um
    * çalış-ı-yor-sun
    * çalış-ı-yor
    * çalış-ı-yor-uz
    * çalış-ı-yor-sunuz
    * çalış-ı-yor-lar

    gibi.
    Bir çekimli fiilde bir kip eki olabildiği gibi iki kip eki de bulunabilir. Kip eklerinin sayısına göre çekimli fiiller ikiye ayrılır:

    * Basit zamanlı çekimli fiiller
    * Tek kip eki alan çekimli fiillere basit zamanlı; iki kip eki alan çekimli fiillere ise bileşik zamanlı çekimli fiil denir. Bileşik çekimlerde imek fiili dediğimiz idi imiş ise şekilleriyle kullanılır (görür idi bakacak imiş koşuyor ise gibi).

    Yani bileşik zamanlı çekimli fiillerde üç kip vardır:

    * Hikaye (eki: -di)
    * Rivayet (eki: -miş)
    * Şart (eki: -se)

    Basit zamanlı fiillerin hepsinin ve emir kipinin hiç bileşik zamanı yoktur. Dilek kiplerinin ise hikâye ve rivayeti vardır; şartı yoktur. Yine -di'li geçmiş yani görülen geçmiş zamanın rivayeti yoktur.


    Konu Bilgileri       Kaynak: www.azeribalasi.com

          Konu: Kip Ekleri - Türkçede Kip Ekleri

          Kategori: Karma Ödevler

          Konuyu Baslatan: Dygsuz

          Cevaplar: 0

          Görüntüleme: 1632


Etiketler

Yetkileriniz

  • Konu Acma Yetkiniz Yok
  • Cevap Yazma Yetkiniz Yok
  • Eklenti Yükleme Yetkiniz Yok
  • Mesajinizi Degistirme Yetkiniz Yok
  •  

Giriş

Giriş