Is Bankasinin Kurulmasi

[Dygsuz]

Is Bankasinin Kurulmasi
Bir gün Latife ile babası karşılıklı oturdular ve M.Kemal Paşa’yı aileye daha sıkı bağlarla bağlamak için çareler düşündüler babası sordu. M.Kemal Paşa’nın birikmiş parası var mı Latife.

“Var her halde miktarını bilmiyorum ama,bir hayli nakdinin olduğunu sanıyorum” “Bak benim aklıma bir şey geliyor mademki kocanın nakit parası var bu günlerde ithalat ve ihracata büyük kazançlar dönüyor bir aile şirketi kuralım ve hepimiz kazanalım böylece aradaki bağlar daha da güçlenir.” “Böyle bir teklifi nasıl karşılayacağını bilemem baba sen bilirsin”

Akşam yemekte Muammer Uşakizade M.Kemal Paşa’nın yanına oturdu.Onunla birlikte bir iki kadeh içti neşelendiler. Gazi Şam anılarını anlattı Muammer Bey ise Paris’te kendisini dolandırmak isteyenleri nasıl polise verdiğini hikaye etti.. “Azınlıklar gideli beri ithalat ve ihracat işleri çok aksad”ı diye söze başladı.

”Bu alana yeni giren Türk firmaları işi gereği gibi bilmiyor bilseler bile dış firmalar kendilerini tanımadıkları için yine de bazı Musevilerin aracılık etmesini şart koşuyor bu yüzden iktisatımızın bu kesiminde büyük bir boşluk var,biliyorsunuz biz uzun yıllardan beri bu işle uğraşıyoruz yabancı firmalar bizi tanırlar ve güvenirler çalışıyoruz çok şükür de kazanıyoruz fakat sermayemiz sınırlı.Bir şirket kurabilsek hem ortaklar para kazanırlar hem de memleketin ihtiyaçları daha ucuz ve daha düzenli sağlanabilir,sizin biraz nakdiniz olacağını tahmin ediyorum böyle bir şirkete ortak olur musunuz..?”

M.Kemal Paşa birden dikkat kesildi Sofra gevşekliğini üzerinden atmış mavi gözleri çelik yalazlarla parlamıştı.

“Ben bu işleri bilmem” dedi “bir paranın verimsiz durması memleket için de hayırlı değildir,siz bunu imar ve iskan vekili Mahmut Celal Bayar Bey ile görüşün o size işin formüllünü bulur. Piyasadan anlayan bir insandır kendisiyle konuşunca bu anonim ortaklığın kurulması gün meselesidir.” -“Hemen yarın görüşürüm paşa hazretleri” Ertesi gün Celal Bey’den bir randevu aldı Muammer Bey, ihracat ve ithalat üzerindeki görüşlerini Celal Bey’e anlattı sonra dün akşam Çankaya’da M.Kemal Paşa ile aralarında geçen konuşmayı söyledi “size bir formül bulma düşüyor beyefendi” dedi

Mahmut Celal bey kendisini gözlüklerinin arkasında parlayan bakışları ve sevimli gülümsemesi içinde dinlemişti. Elindeki kalemle oynayarak “çok iyi olur Muammer Bey” dedi “piyasanın yeni bir milli şirketlerle güçlenmesi gereklidir ancak M.Kemal Paşa hazretleri cumhurbaşkanıdır.Böyle bir şirkete ismini vermesinin politik bazı sakıncaları olabilir diye düşünüyorum bana izin veriniz konuyu düşüneyim akşama Çankaya’ya gelip Gazi hazretlerine arz ederim” Konuşma burada bitti.

O akşam Celal Bey Çankaya’da Gazi’nin çalışma odasında konuşuyordu. “Önemli bir konudur memleketin bir şekilde kurulmuş şirketlere ihtiyacı vardır ancak zatı devletlerinizin cumhurbaşkanı olmanız böyle bir şirkette bulunmanızı güçlendirir,yanlış yorumlar anlamalara yol açar bu sebeple ben böyle bir şirket yerine bu çeşit şirketleri finanse edecek destekleyecek bir banka kurulmasını uygun görürüm.”

Gazi hemen sordu;

-“Kurabilir miyiz para ve eleman durumumuz elverişlimidir.”

-“Ne için kurmayalım.gerçi bize yabancılar siz banka kuramazsınız diyorlar ama kendi çıkarları için söylüyorlar. Bizim bankacılığa atılmamızı istemiyorlar.Pekala bir banka kurabilir yabancı bankalar kadar başarılı olabiliriz..”

-“Teşekkür ederim hemen çalışmalara başlayınız ben nakdimin tamamını koyuyorum,Muammer Bey’de ortak olacak, iş hayatını canlandıracak bir banka kurulsun, İŞ BANKASI olsun bu.”

İşte o yılın 26 ağustosunda/1924 işletmeye açılan İş Bankası böylece kurulmuştur..


İsmet Bozdağ/Atatürk ve eşi Latife Hanım…