İLK postahane ve İLK posta teşkilatı (PTT)

[GARAGIZ]

İLK postahane ve İLK posta teşkilatı (PTT)





İlk Posta Teşkilatı Tanzimat Fermanı ile yaşanan gelişmelerin sonucu olarak Osmanlı Devletinin tüm halkının ve yabancıların posta ihtiyaçlarına cevap vermek amacıyla Nezaret olarak 23 Ekim 1840 tarihinde kurulmuştur.

İlk Postahane ise İstanbul’da Yeni Camii avlusunda Postahane-i Amire adı ile açılmış .İlk memurlar Süleyman Ağa, tahsildar Sofyalı Ağyazar Türkçe dışında yazılmış gönderilerin adreslerini tercüme etmek üzere mütercim olarak atanmışlardır.

1843 yılında telgrafın icadına müteakip 11 yıl sonra ülkemizde de telgraf hizmeti başlamış, bu hizmeti disipline etmek üzere 1855 yılında ayrı bir Telgraf Müdürlüğü kurulmuştur.

1871 yılında ise Posta Nazırlığı ile Telgraf Müdürlüğü birleştirilerek Posta ve Telgraf Nezaretine dönüştürülmüştür.

1876 yılında milletlerarası posta nakli şebekesi kurulmuş, 1901 yılında ise koli ve havale işleminin kabulüne başlanmıştır.

23 Mayıs 1909 tarihinde ilk manuel telefon santralının İstanbul’da hizmete verilmesinden sonra Posta ve Telgraf Nezareti, 1909 yılında Posta, Telgraf ve Telefon Nezareti haline dönüştürülmüş, 1913 yılında da Posta, Telgraf ve Telefon Umum Müdürlüğü adını almıştır.

Cumhuriyetimizin ilk yıllarında İçişleri Bakanlığına bağlı olarak görev yapan PTT Genel Müdürlüğü 1933 yılında katma bütçeli bir idare olarak Bayındırlık Bakanlığına, 1939′da ise Ulaştırma Bakanlığına bağlanarak hizmetine devam etmektedir.

1954 Yılında Kamu İktisadi Teşebbüsü (KİT) olan PTT Genel Müdürlüğü, 1984 yılında Kamu İktisadi .Devlet ,Teşebbüslerinin yeniden düzenlenmesi ile ilgili olarak çıkarılan 233 sayılı KHK ile Kamu İktisadi Kuruluşu (KİK) statüsüne geçirilmiştir.

18.06.1994 tarih ve 4000 sayılı Kanun ile PTT İşletmesi Genel Müdürlüğünün, T.C. Posta İşletmesi Genel Müdürlüğü ve Türk Telekomünikasyon Anonim Şirketi şeklinde yeniden yapılanması öngörülmüş olup, 24.04.1995 tarihinden itibaren T.C. Posta İşletmesi Genel Müdürlüğü müstakilen çalışmaya başlamıştır.

29.01.2000 tarih ve 23948 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 4502 sayılı kanunun 24. maddesi ile “T.C. Posta İşletmesi Genel Müdürlüğü” olan Kuruluşumuzun adı “T.C. Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü” (PTT) olarak değiştirilmiştir.

Kısaca posta ve teşkilatı hakkında

1840 Posta Nezareti’nin kurulması
1855 Telgraf Müdürlüğü’nün kurulması
1871 Posta Nazırlığı ile Telgraf Müdürlüğü’nün birleştirilmesi
1901 Havale (para transferi) işlemlerinin başlaması
1909 Telefon hizmetleri ile kurumun PTT Nezaretine dönüştürülmesi
1939 PTT Genel Müdürlüğü olarak Ulaştırma Bakanlığı’na bağlanması
1984 Kamu İktisadi Kuruluşu statüsüne geçirilmesi
1995 PTT’nin T.C. Posta İşletmesi Genel Müdürlüğü ve Türk Telekomünikasyon A.Ş. olarak yeniden yapılandırılması. Havale ve Posta Çeki İşlemlerinde Otomasyona Geçilmesi
1999 Tahsilat İşlemlerinde Garanti Bankası (Körfezbank) ile işbirliğine gidilmesi
2000 T.C. Posta İşletmesi Genel Müdürlüğü’nün T.C. Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü tüzel kişilik isminin değiştirilmesi
2004 PTTBank isminin tescili

[GARAGIZ]

Türkiye Cumhuriyeti adına Posta Pullarını çıkarma yetkisi 5584 sayılı yasa ile PTT Genel Müdürlüğüne verilmiştir.
Kuruluşumuz yasa ile kendisine verilen bu yetkiye dayanarak sürekli posta pulları, resmi posta pulları ile anma pulları ve ek değerli anma pulları çıkarmaktadır.
Sürekli posta pulları ile resmi posta pullarının tirajı ihtiyaca göre belirlenmekte olup, 10 milyon adet ile 100 milyon adet arasında değişmektedir. Kuruluşumuzca, pul emisyon programı hazırlık çalışmalarına bir yıl öncesinin Mart ayından başlanmaktadır.



Sürekli posta pulları ; posta gönderilerinin ücretlerinin ödenmesinde kullanılmak üzere bu isim altında ve çok sayıda ve çoğunlukla iki renkli olarak bastırılan pullardır. bu pullarda başta Atatürk olmak üzere, Türk Meşhurları, Anadolu bitkileri, kır çiçekleri ve benzeri konulara yer verilmektedir.
Resmi posta pulları ; genel bütçeye giren dairelerle katma ve özel bütçeli dairelerin, belediyelerin ve bunlara bağlı idare ve kurumların postaya verdikleri her türlü posta gönderilerinin ücretlerinin ödenmesinde kullanılmak üzere 5584 sayılı Posta Kanununun 21 maddesi gereğince bastırılan pullardır.
Anma pulları ; belli bir olayı veya kişiyi anmak üzere genellikle o olay veya kişiye ait resim ve motifler basılan pullardır. Başta tarihi, sosyal ve kültürel varlıklarımız olmak üzere, yurtiçi ve yurtdışında meydana gelen önemli olayların 50.,100.,250.,500. ve 1000. yıldönümleri, ünlü kişiler, turizm varlıklarımız, endemik bitki ve hayvanlar gibi konular başta olmak üzere çok çeşitli konuları içermektedir. Kuruluşumuzca bir yıl içerisinde en çok 13 ayrı konuda anma pulu çıkarılmaktadır. Anma pullarının tirajı 600.000 olup, bu miktar sabittir. Anma pulları ile anma blokları satışa çıkış tarihinden itibaren 6 ay süre ile satışta kalmakta, ancak posta da sürekli geçerli olmaktadır.
Artı değerli anma pulları ; kuruluşumuzca yılda iki kez çıkarılan pullardandır. Bu pulların üzerinde yer alan artı değerler posta ücretlerinin ödenmesinde geçerli olmayıp, bu değerlerin tutarı 9.6.1958 gün ve 7127 sayılı yasa gereği yıl sonunda Kızılay ile Sosyal Hizmetler, Çocuk Esirgeme Kurumuna ödenmektedir. Bu pullarda satışa çıkış tarihinden itibaren takip eden yılın sonuna kadar satışta kalmaktadır. Artı değerli pullar ile anma bloklarının tirajı 300.000'dir.
Pul emisyon programları ; yıllık olarak hazırlanmaktadır. Programda yer alacak konuların seçiminde Bakanlıklardan, Genelkurmaydan, Üniversitelerden,vakıf ve derneklerden, kamu kurumlarından alınan çeşitli öneriler ile şubemizin tespit ettiği önemli olayların yıldönümleri ve çeşitli konular, oluşturulan bir komisyonda değerlendirildikten sonra son şeklini almaktadır. Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti adına bağlı bakanlık onayından sonra kesin şeklini alan pul emisyon programı yurtiçi ve yurtdışındaki filatelistler ile posta işyerlerine duyurulmaktadır. Daha sonra, satışa çıkış tarihine göre pulların resimleri hazırlanmaktadır. Pul resimlerinde slayt, fotoğraf gibi materyaller yanında çoğunlukla ressamlar tarafından yapılan resimler ve grafikler kullanılmaktadır. Pulların resimlerinin hazırlanmasında yararlanmak amacıyla, pul çıkarılması için talepte bulunan kuruluşlardan konu ile ilgili doküman sağlanmaktadır. Pullar yanında Kuruşumuzca ilk ve özel gün zarfları da hazırlanarak satışa sunulmaktadır. Diğer bir hizmetimiz ise ilk ve özel gün damgalarıdır